OSMANLI İMPARATORLUĞU’NUN SON DÖNEMİNDE LAZLAR (1877-1923)

Ali İhsan Aksamaz 

Araştırmacı- Yazar İrfan Çağatay Aleksiva’nın “Osmanlı İmparatorluğu’nun Son Döneminde Lazlar (1877-1923)” başlıklı çalışması geçtiğimiz günlerde kitaplaştı. Bu çalışma şu bölümlerden oluşuyor:

“İÇİNDEKİLER

SUNUŞ/ BÜLENT BİLMEZ

ÖNSÖZ

GİRİŞ

Laz derken?

BİRİNCİ BÖLÜM

TARİHSEL ARKAPLAN

Bizans ve Komnenos İmparatorluğu dönemi (13-15. yüzyıllar)

Bölgede Osmanlı idaresinin kurulması

Lazların İslâmlaşmasına dair

Âyanlar dönemi ve Tanzimat’a geçiş

İKİNCİ BÖLÜM

93 HARBİ VE ETKİLERİ

1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı

Lazistan kıyamı (1878)

Muhacirlik ve Batı Anadolu’ya göçler

Lazistan Sancağı merkezine dair tartışmalar

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

1914’E KADARKİ GELİŞMELER

VE BİREYSEL ÇALIŞMALAR

İttihat ve Terakki Cemiyeti ve Lazlar

Nikolay M arr’ın L azistan i zlenimleri (1909)

Birinci Dünya Savaşı’nda seferberlik ve Lazistan’ın işgali

Ali Faik Efendi

Âşıkhasanoğlu Abdullah

Lazistan gazetesi

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

LAZ CEMİYETLERİ

Laz Talebe Cemiyeti (1914)

Laz Tekamül-i Milli Cemiyet-i Hayriyesi (1919)

Ahmet Tevfik Bey ( Yücesoy)

“Sevgili v atandaşlarım, L azlara rica-yı mahsusum ve tarihten iki şanlı sahife”

Lazistan Tahlisi Cemiyeti

Lazistan’da kurulan iki cemiyet

BEŞİNCİ BÖLÜM

BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI SONUNDA

LAZİSTAN SORUNU

BİTİRİRKEN

EKLER

E K 1 Laz Talebe Cemiyeti Nizamnâme-i Esâsîsi

E K 2 Laz Tekamül-i Milli Cemiyet-i Hayriyesi Nizamname-i Esâsîsi

E K 3 Laz Kardeşlerimizin Fedakârlıkları

E K 4 Acaralı Hacı Reşitzade Hasan H üsnü’nün Bahaeddin Şakir’e Gönderdiği 7 Mayıs 1907 Tarihli Mektubu

E K 5 Gürcistan’ın Emelleri

E K 6 Gürcü Heyeti’nin Komisyon Başkanı’na 28 Şubat 1920 Tarihli Mektubu

E K 7 Gürcü Heyeti Başkanından Yüce Kurul Başkanı’na 16 Mart 1920 Tarihli Mektubu

E K 8 İslâm ve Hıristiyan Gürcülerle

Lazistan Eşrafının Maksad-ı Mahsusaları

E K 9 Şahinbeyzade Tahsin Bey Hakkında Şifre

E K 1 0 Abaza Nuri Hakkında Şifre

E K 1 1 Batum Mukadderatı ve Lazistan

E K 1 2 Laz Ahalinin Dahiliye Nezareti’ne Telgrafı

KAYNAKÇA

DİZİN”

https://iletisim.com.tr/kitap/osmanli-imparatorlugu-nun-son-doneminde-lazlar-1877-1923/10660

[Yayınlandıkları yıllara göre önerilen okumalar: Muhammed Vanilişi, Ali Tandilava, (Çeviren: Hayri Hayrioğlu), “Lazlar’ın Tarihi”, Ant Yayınları, İstanbul, 1992; Tevfik Ataselim, “Kadim Türk Boylarından Kolhitler (Megrellar), Gürcüler, Lazlar”,  Kendi Yayını, İstanbul, 1993; Ali Sırtlı, “Karadeniz Fıkraları ve Doğu Karadeniz Tarihi/ Hemşinliler, Lazlar, Çepniler”, Kendi Yayını, İstanbul, 1993; Gerg Amicba, (Çeviren: Hayri Ersoy), “Ortaçağ’da Abhazlar, Lazlar”, Nart Yayıncılık, İstanbul, 1993; M. Recai Özgün, (Redaktör: Ali İhsan Aksamaz), “Lazlar”, Çiviyazıları Yayınları, İstanbul, 1996; Ali İhsan Aksamaz, “Kafkasya’dan Karadeniz’e Lazların Tarihsel Yolculuğu”, Çiviyazıları Yayınevi, İstanbul, 1997; İldikó Bellér Hann, (Çeviren: Ali İhsan Aksamaz), “Doğu Karadeniz’de Efsane, Tarih ve Kültür”,  Çiviyazıları Yayınevi, İstanbul, 1999; Ali İhsan Aksamaz, “Dil Tarih Kültür ve Gelenekleriyle Lazlar”, 1. Baskı Sorun Yayınları, 2000; 2. Baskı, Belge Yayınları, İstanbul, 2014; Ali İhsan Aksamaz, “Doğu Karadeniz’de Resmî İdeolojiler Kuşatması”, 1. Baskı Sorun Yayınları, 2003; 2. Baskı, Belge Yayınları, İstanbul, 2011; İldikó Bellér Hann, Chris Hann, (Çeviren: Pınar Öztamur), “Doğu Karadeniz’de Devlet, Piyasa, Kimlik İki Buçuk Yaprak Çay”,  İletişim Yayınları, İstanbul, 2003; M. Recai Özgün, (Redaktör: Ali İhsan Aksamaz), “Laz Muhammed”, Çiviyazıları Yayınevi, İstanbul, 2004; Faruk Benli, “Mamoylar Aile Tarihi”, Kendi Yayını,  Ankara, 2005; Arhavililer Vakfı Kültür ve Sanat Komisyonu [İsmail Muzaffer Özbay, Mehmet Ali Kök,  Muhsin Erol ve Metin Bilgin’], “Arhavi Halk Bilim Araştırması- Tarih, Kültür, İnsan”, Arhavililer Vakfı Yayını, Ankara, 2010; Ali İhsan Aksamaz, “Laz Aydınları ve Sorumluluk”, Sorun Yayınları, İstanbul, 2011; Sami Avcı, (Redaktör: M. Yılmaz Avcı), “Atalarımızın Yaşadığı Topraklar ve Soyağacımız”, Kendi Yayını, Ankara, 2013;  Nilüfer Taşkın, “Bu Bir İsyan Şarkısı Değil! Lazlar, Kimlik, Müzik”, İletişim Yayınları, İstanbul, 2016; Özlem Şendeniz, “Kimdir Bu Lazlar?” Laz Kimliği ve Sanal Mekânda Lazca”, İletişim Yayınları, İstanbul, 2020]