HUT Nefset
Adige Mak Gazetesi, Temmuz 2013
Çeviri: AÇUMIJ Hilmi
22 Haziran’da Adige Cumhuriyeti’nde (AC) çeşitli bölgelerinde kuvvetli yağışlar oldu. İki saat kadar hiç durmadan yağmur yağdı. Uzmanların belirttiğine göre iki ay içerisinde yağması gereken miktarda yağmur bu gece içerisinde yağdı. Mıyekuape kenti ve Mıyekuape rayonunda yağış şiddetliydi ve buralarda yaşayan halka çeşitli zararlar verdi.
23 Haziran gecesi Kuzey-Doğu Bağları semtinde bulunan evlerden bazılarını su bastı. Semt yamaçta olması sebebi ile yamaçtan akan yağış tahliye kanallarına sığmayarak taştı. Buradaki su baskının bir saat kadar ardından Sevrnıy, Sovyetske, Podgornıy kutırları tarafında yer alan gölet taşarak seddini bir yerde yıktı, göletteki su bu kutırlardaki evleri basmaya başladı.
23 Haziran sabahı AC Başbakanı KUMPIL Murat su baskını olan bölgede halkın yanına gitti. Bazı bakanlar ve ilgili kurumların yöneticileri de ona eşlik ettiler. Acil durumlar Kurumu, Yerel yönetim birimleri başkanları, köylerin yöneticileride aynı saatte bölgedeydiler onu da karşıladılar. Hükümet başbakanı herşeyden önce halkın arasına karıştı, yapılan yardımlar ve ihtiyaç duydukları şeyler hakkında bilgi aldı. Daha sonra Acil durumlar kurumunun oluşturduğu karargahta yetkililerle toplantı düzenledi.
İlk önce Mıyekuape Rayonu İdarecisi Yevgenıy Kovalev durum hakkında başbakanı bilgilendirdi. Onun belirttiğine göre; Kuzey-Doğu Bahçeleri’nde suyun bastığı ev sayısı toplamda 30. Bu evlerdeki su acilen pompalanmaya başlandı. Bir saat sonra ise Sovyetske Kutırı’nı su bastığı haberi alındı. İlk önce bu kutırdaki 21 evi su bastı ardından Podgorne’de de iki evi su bastı. Suyun bir buçuk metre yüksekliğe ulaştığı yerler vardı. Halkı sorunsuz tahliye etmeyi becerebildiler, büyük baş hayvan telef olmadıysa da kümes hayvanlarından telef olanlar var.
Mıyekupe kentinde de su basan evler vardı. Belediye Başkanı Aleksandr Narolin’in belirttiğine göre Severne’de 30 evi su bastı bazılarının bahçeleri ve tarlalarını da su bastı. Kentin merkezinde ise bir evi su bastı.
Öğlen saatlerinde saat 13 civarında toplantı bittiğinde hala sokaklar su altındaydı, bu sulara çeşitli yerlerden yol verilmiş bahçelerdeki sularda pompalanmaya başlanmıştı. Severne kutırında su baskını sebebiyle evi çöken dört kişilik aile burada bulunan ana-sağlık ocağına yerleştirildi. Yevgenıy Kovalev’in belirtiğine göre bu saatlerde Kuzey-Doğu Bahçeleri semtinde su basan evlerdeki sular tamamen pompalanıp bitirilmişti. Halka içme suyu sabahtan getirilmişti öğlen saatlerinde ise öğle yemekleri getirildi.
Hükümet Başbakanı suların daha çabuk boşaltılması için çaba sarfetmeleri ve halkın hem içme hem kullanma sularının eksik edilmemesi gereken yiyeceklerinde temininin üzerine durulması talimatını verdi. İlgili kurumların her birine gereken görevlendirmeleri yaptı, üzerlerine düşen görevleri vakit geçirmeden gerçekleştirmeleri talimatını verdi.
Başbakan; ‘Ulaşmadığımız aile kalmamalı. Halk yaptığımız yardımları bilmeli. Onları su baskınından önce sürdükleri yaşamdan daha iyi bir yaşama kavuşturmak üzere çalışmalıyız.’ dedi.
Başbakan, yardımcısı Aleksey Petrusenke’yi tüm işlerin yerine getirilmesini takip ederek şahsen durum hakkında kendisini bilgilendirmek üzere görevlendirdi.
Başbakan dün (24 Haziran) sabah erkenden ilgili kurum yöneticileri ve bakanlarla bu felaketin açtığı zararların giderilmesine yönelik bir toplantı düzenledi. Aleksey Petrusenke’nin belirttiğine göre toplamda 114 evi su bastı. Bu evlerde 421 kişi yaşıyor ve bunlardan 111’i çocuk. En büyük zararı görenler ise Severne Kutırı yaşayanları. Burada 40 evi su bastı. Pazar gecesine kadar buradaki evlerden su pompalandı. Yapılan ön zarar tespitlerine göre yaklaşık 935 bin rublelik zarar var. Bu kutırda elektrikler kesilmişti, tamir edilerek hatta elektirik verildi. Fakat su baskınına uğrayan evler henüz kurumadıkları için evlere elektrik verilmedi. Halka su ve yiycek ulaştırılması, dağıtımı bu günlerde de durmadan devam ediyor.
Rusya Federasyonu Acil Durumlar Bakanlığı Adigey Şubesi kurumu yöneticisinin belirttiğine göre bu günlerde bahçelerin, yolların temizlik çalışmalarına başlandı. Kanallara biriken pislikler alıncak. Başbakan bu işlerin daha hızlı halledilmesi için imece çalışmaları yapılmasının da faydalı olacağını söyledi. Sağlık Bakanı MERETIKO Rüstem su baskınına uğrayan halkın sağlık kontrollerini yapmak üzere gerekli grupların bu günlerde çalışmaya başlayacağını söyledi. Bu ailelerin çocuklarının cumhuriyetimizde bulunan senatoryumlara gönderilmesinin mümkün olduğu belirtildi ise de mağdur ailelerden sadece bir tanesi çocuklarını göndermek istediğini söyledi. Rusya Hıfzısıhhası Kurumu çalışanlarıda su kuyularının temizlenmesi çalışmalarına başladılar.
KUMPIL Murat bu göletin setinin neden patladığını, neden gereken dayanıklılığı göstermediğinin ve cumhuriyetimizdeki diğer göletlerin setlerinin durumlarının kontrol edilmesi için ilgili kurumları görevlendirdi.
Daha sonra AC Başkanı THAKUŞINE Aslan’ın organize ettiği sellle alakalı toplantıda da başkan göletlerin durumu konusuna değindi. Başkan öncelikli olarak selin, su baskınının yol açtığı zarar ve bunun telafisi için yapılanlar hakkında bilgi aldı. Daha sonra bu göletin sahibinin kim olduğunu sordu. Aleksandr Narolin belirttiğine göre Mıyekuape Kent yönetimi bu göleti bir kaç yıl önce kiraya vermişti. Göleti kiralayan işletme de burayı balık yetiştirmek için kullanıyordu sel esnasında da gölette az sayılmayacak miktarda balık bulunduğunu da belirtti.
AC Başkanı; ‘Burada setin yıkılmasından sorumlu olan kimse, kanunlar çerçevesinde yapılacak takibatla suçunun cezasını çekmeli. Göletleri gelir kapısı olarak alanların gelir elde ederken setlerini de güçlendirmeleri, gereken bakımları yapmaları lazım, ihmallerinin ortadan kaldırılması için bu son olmalı’ dedi.
THAKUŞINE Aslan ayrıca AC’nde bulunan bütün göletlerin denetlenmesi talimatı da verdi. Başkan aynı zamanda AC Metreoloj Merkezi’nin de vazifesini gerektiği gibi yerine getirmemiş olmasından rahatsızlık duyduğunu da söyledi. Tüm ilgililerin bu gün halka yapmış oldukları yardımla yetinmemeleri her zaman bu desteği vermeye devam etmeleri konusunda da sıkı tembihlerde bulundu.