YEMUZ Nevzat Tarakçı
03.12.2016
İki asır önce yaşayan ünlü Çerkes düşünürü Kazanokue JABAĞI’nın iki bin yıllık not defteri, Nalçik’te bir kazı çalışmasında bulundu.
JABAĞI’ya ait bu defterin bulunması, Çerkes dünyasını oldukça heyecanlandırdı.
Çoğu Çerkes’e göre bu son olay, Çerkes tarihinde çok şeyi değiştirecek.
“Xabze” bu yeni bilgiler, bu yeni bulgular ışığında yeniden şekillenecek.
O, HAKLIYA HAKLI, HAKSIZA HAKSIZ DİYEBİLEN GERÇEK BİR TAHAMADE!
Bilirsiniz, Çerkes toplumunun gönlünde abideleşmiş bir halk kahramanı JABAĞI.
Jabağı ismi, tam iki asırdır Çerkes halkının yüreğinde saygıyla, sevgiyle yaşıyor.
Kazanokue JABAĞI, hiçbir zaman gerçekten ayrılmayan,
Zengin- fakir, yaşlı- genç ayrımı gözetmeden haklıya haklı, haksıza haksız diyebilen,
Güçlünün karşısında güçsüzü koruyan gerçek bir halk kahramanı, gerçek bir THAMADE.
NOT DEFTERİNDE NELER YOK Kİ?
Kafkasya “Baksan” bölgesinde bir halk çocuğu olarak dünyaya gelen Jabağı, 1750 yılında hayata veda etti.
Zorlu mücadeleyle geçen ömrüne, unutulmaz bir kişilik sığdırdı.
“Xabze” kavramı, adeta Jabağı’yla bütünleşti.
Jabağı’nın bulunan defterinde, ne yazık ki bazı yerler okunmuyor, bazı sayfalarsa zor okunuyor.
- SAYFA
Not defterinin çok net okunabilen 21. sayfasında büyük düşünür şu ifadeleri kullanmış:
“Bir milletin birbirini yemesinden daha büyük ne gibi bir bela olabilir, hiç düşündünüz mü?”
“Ey Adige toplumu, sakın ola siz böylesi bir hataya düşmeyin.”
“Unutmayın, sizin en büyük gücünüz, birlikteliğiniz ve soylu kültürünüzdür!”
- SAYFA
Defterin 1864. sayfasında ise şu ibareler yer alıyor:
Ey Benim Soylu Halkım,
Ben çok hastayım.
Belki son günlerimi yaşıyorum.
Nasıl söylesem bilmiyorum ama ben halkımın geleceği konusunda endişeliyim.
Bu yüzden, benden sonra gelecek kuşaklara şu küçük hatırlatmaları yapmak istiyorum.
Ey Halkım,
İlerde öyle bir zaman gelecek ki, topluma örnek olması gereken yaşını başını almış bazı kililer, ne yazık ki topluma, kültüre çok büyük zarar verecek.
Bu yaşlı insanların bir kısmı, yaşlarını kullanarak tarifsiz bir hırs, bir o kadar kıskançlıkla öyle yanlış tavırlar sergileyecekler ki görenlerin kanı donacak.
“SİZ SAMİMİYETTEN VE BİLDİĞİNİZ DOĞRULARDAN ŞAŞMAYIN!”
Ey bu günlere yetişecek gençler ve yetişkinler,
Ey bugünleri yaşayacak bilinçli halkım,
Siz, bu yanlışları yapanlara pirim vermeyin!
Siz, doğruluktan, adaletten, samimiyetten ayrılmayın!
Siz, asla bu zevatın yanında olmayın!
Siz, kültürünüz, toplumunuz için bildiğiniz doğrulardan asla şaşmayın!
Siz, kutsal mücadelenizi sürdürün!
Ne yazık ki bu soylu toplumda da en kıymetli kültürel değerlerini yüzüne maske yapıp bu toplumsal değerleri kendi egosu için, kendi ticari ilişkileri için kullanan menfaatperestler çıkacaktır.
Bunların himayesinde, bunların güdümünde olanlar da olacaktır.
Daha da kötüsü, toplumumuzda, yaşına hiç yakışmadığı halde asıl işi dedikodu olan kem talihliler de olacaktır.
“Bu toplumun efendisi benim, benim kıymetim çok iyi biline!” diyen kültür baronları da olacaktır.
Bunları da önemsemeyin, bunlara da gülün geçin.
Toplumun en değerli varlığı olan bu kültürü ipotek altına aldığını sanan gurur ve benlik girdabında boğulmuş talihsizler de olacaktır.
Şişkin egosundan başka hiçbir derdi olmayanlar da…
Hatta maddi imkânı olduğu için parasıyla bu kültürü satın alacağını sananlar da…
Siz, bu şartlarda dahi gücünüzü kültürünüzden alacaksınız!
Samimiyetten şaşmayacaksınız.
“SİZ, KÜLTÜRÜNÜZÜ BİR ADIM İLERİ TAŞIMAKLA UĞRAŞIN!”
Ey halkım,
Sakın ola kişilerle uğraşmayın!
Siz tüm mesainizi, kültürünüzü bir adım ileriye taşımak için harcayın.
Bu kültürü birlikte yaşatın!
Bu kültür çok asil, çok köklü bir kültür, bunu unutmayın!
Ey halkım,
Sakın ola samimiyetsizlere, yazısı da turası da silinen kişiliklere pabuç bırakmayın!
Eğer siz de bu yanlışların içinde olursanız veya bunlara destek çıkarsanız hakkımı asla helal etmem size!
Siz, bu kültürün sigortası olun!
Siz, şişkin egolulardan, maskelilerden uzak durun!
Bırakın dedikoduyu başkaları yapsın!
Bırakın kişileri başkaları tartışsın!
Siz işinize bakın!
Siz, kültürünüzü yaşayın, yaşatın!
Siz kişileri, olayları değil fikirleri tartışın.
Siz geçmişte boğulmayın, geleceğe bakın!
EY JABAĞI, EY BÜYÜK TAHAMADE!
Sen ne büyüksün ey Jabağı, ey büyük tahamade!
Ruhun bin kez şad olsun!
Seni saygıyla, özlemle anıyoruz.
Seni arıyoruz!