Nart Dergisi
Mart, Nisan 1997
3000
Kimmerlerin (Çerkeslerin ilk ataları) tarih sahnesinde görünmeleri
7.yüzyıl
Klasik eski çağda adı Pagry olan bugünkü Gagra kentinin Grekler tarafından kurulması.
5.yüzyıl
Adigelerin ataları olan Sind’lerin Gorgippa kenti başkent olmak üzere Cite Devleti kurmaları.
4-14.yüzyıl
Adigelerde feodalizmin tedricen oluşması süreci.
4.yüzyıl
Hıristiyan dininin Kafkasya’da yayılmaya başlaması.
374
Çerkeslerin barbar Hun saldırılarına uğramalarıi ve Kuzey Kafkasya’nın yakılıp yıkılması.
5.yüzyıl
“ADİGE” adının ilk kez ortaya çıkması ve kullanılmaya baslanması.
6.yüzyıl
Abhazya’nın Bizans’a bağlanması.
8.yüzyıl
Abhaz Krallığı’nın kurulması
746
- Ansabadze Lewan’in Abhaz-Gürcü Krallığı’nı kurması.
780
Abhaz lideri II.Tatas’ın Bizans’dan ayrılarak Abhaz Krallığı’nı yeniden kurması.
9.yüzyıl
Abhaz Krallığı’nın Laz Kraliçeliği’ni içine alacak şekilde genişlemesi.
10.yüzyıl
Tek dil konuşan Adige halkının oluşması.
13-15.yüzyıl
Katolik mezhebinin Kafkasya’ya yayılması.
25 Mart 1382
Mısır’da Çerkes Kölemen Devleti’nin kuruluşu.
1396
Timur’un Kafkasya’yı tümüyle yakıp yıkması.
31 Ağustos 1561
Kaberdey prensi Temiyruko’nun kızı Gosenay’in Çar IV. Ivan ile politik evlilik yapması.
18.yüzyıl
Abhazya’nın üçe bölünmesi. Abhazya’da iç savaşın başlaması.
1725-1728
Abhazların Osmanlı egemenliğine karşı ayaklanması
1778
Osmanli İmparatorluğu’nun kıyı Adigelerine ilgi duymaya başlaması.
Eylül 1839
Üç vatan haininin ölüm cezası ile cezalandırılmaları.
1842
Şeyh Şamil’in ilk kez naibi Hacı Mehmet’i Abedzech’lere göndermesi.
1 Ocak 1851
Nalçik’de ilk kez Çerkes okulunun açılması.
1860 – 1861
Kaberdey nüfüsunun 1/8’inin Osmanlı topraklarına gitmesi.
Şubat 1864
Trabzon’a giden Çerkes göçmenlerin sayısı 10.000 bulması .Bunlardan 3000’inin ölmesi.
Mart 1864
Subes nehrinde 100’e yakın savaşcı teslim olmalarına karşın öldürülmesi.
Mayıs 1864
Çerkeslerden boşalan yerlere Azof’dan getirilen Kazakların yerleştirilmesi.
Haziran 1864
35.000 Çerkes’in Avrupa’ya getirilmesi.
Ağustos 1864
Osmanlı topraklarına göç eden Adigelerin sayısının 400.000 ‘e ulaşması.
Eylül 1864
Samsun’a çıkan Adigelerden yaşayanların sayısının 60.000 ölülerin ise 70.000’e ulaşması.
31 Temmuz 1864
Köle alım satımının Çar tarafından yasaklanması.
8 Ağustos 1864
Adige feodal beylerinin köleleri serbest bırakmaları
1870
Abhazya’da Çar’ın emri ile köleliğin resmen kalkması
27 Şubat 1917
Rus Çarlığı’nın çöküşü ve Çar II. Nikola’nın tahtdan indirilmesi.
Mayıs 1917
Dağlı Halkları Birliği Merkez Yürütme Kurulu’nun seçilmesi
1918
İstanbul’da “Çerkes Kadınları Teavun Cemiyeti” nin kurulması.
11 Mayıs 1918
Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti’nin kurulması.
1 Nisan 1923
İlk Adigey Özerk Bölgesi Anayasası’nın hazırlanması
5 Aralık 1977
Türkiye’de Kuzey Kafkas Kültür Dernekleri’nin federasyonlaşma düşüncesine ve çalısmalarına darbe vurmak için, Ankara Kuzey Kafkas Kültür Derneği’ne
silahlı saldırı yapılması. Tsey Mahmut Özden’in öldürülüşü.
14 Ağustos 1992
Abhazya’nın Gürcistan tarafından işgali.
11 Aralık 1994.
Çeçenistan’in Ruslarca işgali