KAFKAS TARİHİNDE İLKLER

Nart Dergisi 
Mart, Nisan 1997

3000

Kimmerlerin (Çerkeslerin ilk ataları) tarih sahnesinde görünmeleri
7.yüzyıl

Klasik eski çağda adı Pagry olan bugünkü Gagra kentinin Grekler tarafından kurulması.


5.yüzyıl

Adigelerin ataları olan Sind’lerin Gorgippa kenti başkent olmak üzere Cite Devleti kurmaları.


4-14.yüzyıl

Adigelerde feodalizmin tedricen oluşması süreci.


4.yüzyıl

Hıristiyan dininin Kafkasya’da yayılmaya başlaması.


374

Çerkeslerin barbar Hun saldırılarına uğramalarıi ve Kuzey Kafkasya’nın yakılıp yıkılması.


5.yüzyıl

“ADİGE” adının ilk kez ortaya çıkması ve kullanılmaya baslanması.


6.yüzyıl

Abhazya’nın Bizans’a bağlanması.


8.yüzyıl

Abhaz Krallığı’nın kurulması


746

  1. Ansabadze Lewan’in Abhaz-Gürcü Krallığı’nı kurması.


780

Abhaz lideri II.Tatas’ın Bizans’dan ayrılarak Abhaz Krallığı’nı yeniden kurması.


9.yüzyıl

Abhaz Krallığı’nın Laz Kraliçeliği’ni içine alacak şekilde genişlemesi.


10.yüzyıl

Tek dil konuşan Adige halkının oluşması.


13-15.yüzyıl

Katolik mezhebinin Kafkasya’ya yayılması.

25 Mart 1382

Mısır’da Çerkes Kölemen Devleti’nin kuruluşu.


1396

Timur’un Kafkasya’yı tümüyle yakıp yıkması.

31 Ağustos 1561

Kaberdey prensi Temiyruko’nun kızı Gosenay’in Çar IV. Ivan ile politik evlilik yapması.


18.yüzyıl

Abhazya’nın üçe bölünmesi. Abhazya’da iç savaşın başlaması.


1725-1728

Abhazların Osmanlı egemenliğine karşı ayaklanması


1778

Osmanli İmparatorluğu’nun kıyı Adigelerine ilgi duymaya başlaması.

Eylül 1839

Üç vatan haininin ölüm cezası ile cezalandırılmaları.


1842

Şeyh Şamil’in ilk kez naibi Hacı Mehmet’i Abedzech’lere göndermesi.

1 Ocak 1851

Nalçik’de ilk kez Çerkes okulunun açılması.


1860 – 1861

Kaberdey nüfüsunun 1/8’inin Osmanlı topraklarına gitmesi.

Şubat 1864

Trabzon’a giden Çerkes göçmenlerin sayısı 10.000 bulması .Bunlardan 3000’inin ölmesi.

Mart 1864

Subes nehrinde 100’e yakın savaşcı teslim olmalarına karşın öldürülmesi.

Mayıs 1864

Çerkeslerden boşalan yerlere Azof’dan getirilen Kazakların yerleştirilmesi.

Haziran 1864

35.000 Çerkes’in Avrupa’ya getirilmesi.

Ağustos 1864

Osmanlı topraklarına göç eden Adigelerin sayısının 400.000 ‘e ulaşması.

Eylül 1864

Samsun’a çıkan Adigelerden yaşayanların sayısının 60.000 ölülerin ise 70.000’e ulaşması.

31 Temmuz 1864

Köle alım satımının Çar tarafından yasaklanması.

8 Ağustos 1864

Adige feodal beylerinin köleleri serbest bırakmaları


1870

Abhazya’da Çar’ın emri ile köleliğin resmen kalkması

27 Şubat 1917

Rus Çarlığı’nın çöküşü ve Çar II. Nikola’nın tahtdan indirilmesi.

Mayıs 1917

Dağlı Halkları Birliği Merkez Yürütme Kurulu’nun seçilmesi


1918

İstanbul’da “Çerkes Kadınları Teavun Cemiyeti” nin kurulması.

11 Mayıs 1918

Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti’nin kurulması.

1 Nisan 1923

İlk Adigey Özerk Bölgesi Anayasası’nın hazırlanması

5 Aralık 1977

Türkiye’de Kuzey Kafkas Kültür Dernekleri’nin federasyonlaşma düşüncesine ve çalısmalarına darbe vurmak için, Ankara Kuzey Kafkas Kültür Derneği’ne
silahlı saldırı yapılması. Tsey Mahmut Özden’in öldürülüşü.

14 Ağustos 1992

Abhazya’nın Gürcistan tarafından işgali.


11 Aralık 1994.

Çeçenistan’in Ruslarca işgali