“NEF” ADİGEY’İN IŞILDAYAN BİR YILDIZIDIR

YEMITIL Nurbıy
Çeviri: HAPİ Cevdet Yıldız
Adige Mak,  26 Aralık 2008

Çocuk dans ve şarkı topluluğu “Nef”in kuruluşunun 5. yılı, Yınem (Инэм) beldesi kültür evinde düzenlenen bir akşam dinletisiyle/konseriyle kutlandı. Akşam dinletisi dil, tarih, eğitim ve ulusal sorunlarla ilgilenenler için bir nostalji yerine geçti. ”Topluluğun dinletisi bizi bir araya getirdi ve bu bir aradalık,  bizim için bir okul eğitimi işlevi yerine geçti” diyenlerle de karşılaştık.

Adige diyarının toprağı bitektir, Adige toprağında mutluluk ve şans el eledir, birliktedir. Adige kızları  yeryüzünün en güzel kızları. Böylesine  düşünceler içine dalmışken, çocuk topluluğu “Nef”, akşam dinletisini başlattı. Nurbıy Tığuj yönetimindeki orkestra değişik ulusal nağmeler eşliğinde salonu çınlatmaktaydı; ”Nef” Adigece şarkılar eşliğinde Adige danslarını sunmaya başlamıştı bile…

Tarihin sayfaları

“Nef”i izleyenlerin mutlu olmamaları olanaksızdı. Topluluğun çalışma yöntemini öğrenmek isteyen çok kişiyle de karşılaşıyorduk. Ünlü yazar İshak Meşbaş, Almanya’dan dönüş yapmış biliminsanımız  Batıray Yedıc, milletvekilleri, hükümet görevlileri ve ünlü oyuncularımız/ sanatçılarımız konuklar  arasındaydı.

Geriye bir dönüp geçmişe bir göz attığımızda, ”Nef”in, sunduğu ilk temsilinin hemen ardından, başarı çizgisini yakaladığını  görürüz. “Adigey’in Minik Yıldızları” (Адыгеим ижъогъожъыехэр) adlı dans ve müzik yarışmasında “Nef”in “Gran-pri” ödülünü aldığını da görürüz. “Hakulaşe” (Хьакулащэ) dansı ile “Nef” orada birinciliği almıştı. Soydaşlarımızın en fazla bulunduğu ülke olan Türkiye’ye giden “Nef”, orada da dinletiler sundu ve akşam söyleşilerine katıldı. Topluluk, İsrail’in Adige beldesi Kfar-Kama ile Reyhaniye köyünde sunduğu dans ve şarkılarıyla  İsrailli gençlerimizi de coşturmuştu.

Ürdün başkenti Amman’da sunulan dinleti de, oradaki genç soydaşlar açısından  bir nostalji (гукъэк1ыжь) yerine geçti. ”Nef”in dinletisi,  öğretmenler ve yaşlı Adigeler arasında da büyük bir ilgi uyandırmıştı.

2006 yılında Almanya’da üç kentte “Nef”in sunduğu akşam dinletileri, Almanya’daki Adigeler ve Adigey’den oraya gitmiş Adigeler arasında da kalıcı izler bıraktı. Devlet toplulukları olan “Nalmes” ve “Kabardinka” dışında Almanya’ya gitmiş olan ilk topluluğumuz da ”Nef” çocuk topluluğu oldu.

2007 yılında “Nef”in Karadeniz kıyısında –Shapsughlar arasında – sunduğu dinletiler de (konserler de) ulusal nostaljiyi yaşatma, Adigece’yi yeniden canlandırma ve gençler arası ilişkileri güçlendirme işlevi gördü. Topluluğun kardeş Kabardey-Balkarya’da da dinletiler sunduğu, şarkı ve danslarıyla ulusal duyarlığı geliştirdiği ve bütün bunların büyük bir önem taşımakta olduğu da  gözler önündedir. Çocukları ağırlayan Adige aileleri,  topluluk üyelerine atalarının yaşadığı Kafkasya dağlarını gezdirdiler, onları evlerinde konuk ettiler.

“Nef” in gardrobunda  beş değişik giysi takımı var. Bir çocuk topluluğu için bu sayı oldukça fazla. Bu durum “Nef”in ulusal yarışmalar platformunda en başta gidenler arasında  çoktan yer almış olduğunu, büyük bir başarı şansını da  yakalamış olduğunu gösteriyor.

Muhdin Ç’ermıt (К1эрмыт Мухьдин), “Nef”e önderlik eden kişi.

“Nef” topluluğunu kuran kişi, ”Nef” adlı kurumun genel müdürü ve AC Parlamentosu-Khase’de milletvkili Ç’ermıt Muhdin’dir. Muhdin, yaptığı  konuşmada,  yönetimi kötülemek ve kendini övmek gibi bir şey söylemedi. O, komsomol (*) örgütünde ve partinin (**) Tahtamukay rayon komitesinde yıllarca çalışmış biri. Onun görev aldığı dönemde Adigece düzenlenmiş akşam toplantıları pek yapılmazdı. Adigece’yi gereksiz bir dil olarak değerlendiren pek çok kişi de vardı, ancak onların bu yanlış tutumunu eleştirip kınayan ve Adigece’ye dönüş yapılmasına önderlik eden kişi de Ç’ermıt Muhdin idi.

Tek kişi ne yapabilir ki? Böyle diyenleri çok duymuşsunuzdur ama Ç’ermıt Muhdin tek başına birçok şeyi başardı, onun bu başarılarını örnek alıyor ve onunla gurur duyuyoruz. Tek kişi, bazı durumlarda yüz kişiye bedel olabilir. Sözgelişi Sovyetler Birliği Kahramanı Hüseyin Andruhay (Андрыхъое Хъусен) da böyle biridir;Ukrayna’da düşmana (Alman birliklerine) karşı çarpışırken, bulunduğu tepeden doğrularak meydan okudu ve ölümüne bir kahramanlık örneği sergiledi. Ç’ermıt Muhdin’i onunla eşleştirmek istersek, Muhdin’nin barışçı çalışmalarıyla, Adigey nüfusu içinden ışıldamakta olduğunu görüyoruz, onunla ulusumuz ve cumhuriyetimiz adına gurur duyuyoruz.

Sevgi, karşılıklı olur

AC Kültür Bakanlığı şube Müdürü Svetlana Şhalaho, Adigey Parlamentosu-Khase adına Federasyon Konseyi’nde bulunan Aslan Haşır, Yınem beldesi (poselok) Başkanı Hızır Hotko, Yınem beldesi Belediye Meclisi Başkanı Asker Neğoy, sivil cumhuriyet hareketi Adige Khase Başkanı Arambıy Hapay, AC Gençlik Yardımlaşma Örgütü “Gufes” Başkanı Memet Yedıc ve daha başkaları da “Nef” dinletisi boyunca birer konuşma yaptılar. Konuşmacılar, topluluğu kutlamakla yetinmediler, önde duran sorunların aşılması gereğine de  değindiler.

İsrail’den dönüş yapmış olan Nepsev Nihad’ın dediği gibi, Adige toprağını koruyan anayurttaki şimdiki soydaşlar olmasaydı, 55 dış ülkeye dağılmış olan Adigeler ABD, İspanya ve Fransa gibi ülkelerde nasıl yaşayacaklarını düşünmek durumuna düşmüş olacaklardı.

Adige toprağı yaşıyor, canlı. Adige Ulusu vaktiyle büyük nüfuslu büyük bir ulus idi  anayurdunda, şimdi de tarihi toprağında yaşıyor, yarınlarımız daha da güzel olacak, dedi.

“Nef” dansçılarını çalıştıran eğitimciler Yınuh Enver (Иныхъу Инвер), Staş’u Safiyet (Ст1ашъу Сафыет), topluluk oyuncuları Mezıvjeko Aslan (Мэзыужьэкъо Фслъан), Şövmız Aminet (Шъоумыз Аминэт), Hareho Aslan (Хьэрэхъо Аслъан), dinletiyi izleyenler Navırze Oksana (Наурзэ Оксанэ), Nehay Mıuminet (Нэхэе МыIуминэт), Ç’ermıt Hariyet (КIэрмыт Хъарыет) ve daha başkalarının izlenimlerini önümüzdeki günlerde “Adige Mak” (Адыгэ макъ) sayfalarından sizlere sunacağız.

“Nef”in bir meşe kor ateşi gibi insanları ısıtmaya devam etmesini, ateşinin asla sönmemesini, bir yıldız kümesi gibi karşımızda ışıldayıp durmasını diliyoruz. Devlet desteği olmaksızın, bir başına, Ç’ermıt Muhdin’in önceliğinde bütün bir dünyada ünlenmeyi başarmış olduğu gibi, ”Nef”in bu başarılarını bundan sonrası için de kesintisiz sürdüreceğine  inanıyoruz. Hepimiz ”Nef” gibi başarılı topluluklarımızın çoğalmasını diliyoruz. Varol “Nef”, varolun ona önderlik edenler.

(*) Komsomol-Kömünist parti gençlik örgütü. -HCY
(**) Parti- O zamanki Komünist parti. -HCY