Doç. Dr. VINEREKO Mir
Adige Geleneği (Адыгэ Хабз),
İlkokul 1. sınıf ders kitabı çevirisi, Maykop, 2007.
Çeviri: HAPİ Cevdet Yıldız
YOLCULUK SIRASINDAKİ KURALLAR
Yaya olarak iki kişi yolda yürüyorsa:
- Yan yana yürüyen iki erkekten daha yaşlı olanı sağda
- Yan yana yürüyen iki kadından daha yaşlı olanı sağda;
3. Bir kadınla bir erkek beraberse kadın her zaman sağda;
a) Baba ile kızı, kız sağda;
b) Erkek ve kız kardeş, kız kardeş sağda;
c) Annesi ile oğlu, anne sağda;
d) Dede ile kız torunu, kız torun sağda;
e) Öğretmeni ile kız öğrencisi, kız öğrenci sağda yer alır. Yaşlının yanında yürümek istiyorsan sol yanından yürü.Önündekine yetişirsen sol yanına geç, sol tarafında dur.
Yaşlının yolunu kesmezler, yürüyen yaşlının önünü keserek yolun karşısına geçmezler.
Yaşlıya arkadan seslenmezler, arkasından yürüyerek yetişirler.
Tek Atlı
(…) Delikanlı, yolcuya biraz daha yaklaşınca atından indi. Atının kıçına bir vurup onu yolun kıyısına aldı, kendi de yolun kıyısına çekilerek Rüstem’i bekliyormuş gibi durdu. İçinde dile getirmek istediği bir şeyi varmış gibi, her iki eliyle atının dizginlerini tutuyor, yolcuyu bekliyormuş gibi duruyordu.
Rüstem hizasına geldiğinde saygı gereği her iki elini indirip başını kaldırdı.
– İyi yolculuklar dilerim (Гъогу мафэ уежь-апщи), Zaloğlu Rüstem! diyerek selam verdi delikanlı.
Rüstem de atından indi, atını yedekleyerek delikanlıya yaklaşıp elini uzattı.
– İyi günler dilerim (Насыпыш1оу охъу), kardeşim!karşılığını verdi yolcu.
-Benim gibi -sıradan biri- için atından inmeseydin! Seni selamlamak istemiştim sadece, başka bir isteğim yoktu, zahmet etmen gerekmezdi, diyerek delikanlının elini tuttu.
Delikanlı Rüstem’in elini güçlüce sıktı…(s. 38-39)
K’ERAŞ Tembot (1902-1988),
Adige yazarı