BAŞI AĞRIYAN KİM?

BERETAR Asker
(Gobokuay köyünden)
Çeviri: İbrahim Çetao
Adige Mak, Mart 2004

Eskiden beri Adige ailelerin Rus dostları olur, onlar birbirlerine gidip gelir, mutlu günlerinde armağanlar verirler ve birbirlerine konuk olurlardı.

Babam Seferbiy Rusça’yı iyi bilir, Rus dostları ile iyi anlaşırdı. Komşu Rus köyü Sevcenko’da yaşayan Truhanov akıllı, zengin ve çalışmasını bilen bir adamdı. Köyümüz Gobokuay’ın yarısı onun tanışıydı. Kendisi Adige Halk Şairi Tevucuj Tsigu’nun evine gelirdi.

Köyün fakirlerine de destek olurdu. Rus köyü Petrov’da yaşayanlarla da aynı şekilde iyi ilişkilerimiz vardı. Ürünlerin ekilmesi, kaldırılması zamanlarında birbirimizle yardımlaşırdık.

Gobokuay’e komşu büyük Rus köyü Riyazansk’ta yaşayanların yarısını köylülerimiz tanır, birbirlerine gidip gelirler ve yardımlaşırlar. Bu köy halkından olup köy yöneticiliği de yapan ve 1918 yılında Kızıl Bayrak Nişanı ile ödüllendirilen Kovalev köyümüzden Tevucoj Ahmet’in arkadaşıydı. Kovalev Kazak kalpağını da giyerek her Cumartesi eşi ile birlikte faytonla Gobokuay’e gelir, geceleri konuk olduğu da olurdu. Köyümüzden Asine Saban ve Asine İsmail de komşu Rus köyündeki toplantılara davet edilip kendilerine söz verilirdi.

Büyük savaş yıllarında zor şartlar altında yasayan ve çok sayıda çocuğa bakmak zorunda kalan dul kadınlarımıza da birçok Rus ailesi yardımlarda bulunmuşlardı. Bunlardan biri olan Blegoj Cate kendi eliyle yaptığı hasır işlemeleri komşu Ruslara satmak suretiyle altı çocuğunu büyütmüştür.

Bizler birlikte yaşadığımız Ruslara karsişı daima saygılı davrandık, dost olduk ve öyle de kalacağız. İçinde yaşadığımız büyük ülkeye karşı kötü bir niyet hiçbir zaman beslemedik. Aramıza kötü amaçlarla girmek isteyenlere de hiçbir zaman fırsat vermeyeceğiz. Büyüklerimizin bu konuda bize göstermiş oldukları yolda bugünde yürüyoruz. Komşu Rus köyü Petrov’da bulunan “Kızıl Partizan” kolhozu ile köyümüz kolhozu arasında “Sosyalist Rekabet” adı verilen yarışmaların yapıldığı günleri iyi hatırlıyorum. 1998 yılında Petrov köyünün önder emekçileri ve köy yöneticileri köyümüze geldiklerinde yapılan büyük eğlence bir çoklarınca güzel bir anı olarak saklanmaktadır.

Riyazansk köyü kolhozunun başkanlığına 35 yıl sureyle Lisenko Aleksandr yapmıştı. Kendisi Adigeleri severdi. Ev yapacak olanlara, tuğla, kereste ve araç gereç yardımında bulunurdu. Gobokuay’den Tharkuaho Resit parti görevlisi olarak, Gucetl Hazret ekonomist, Stasu Hise veteriner olarak onun kolhozunda çalışırlardı. Aleksandr Lisenko gerçek bir Enternasyonalist’ti. Adigelerin mutlu ve zor günlerinde hep yanlarında olurdu. Bu sayede Adige ve Rus köylerinde yaşayanlar iyi anlaşırlardı. Hangi ulustan oldukları, bunlardan birini yüceltip diğerini aşağılamaları insanların aklına gelmezdi. Günümüz gençleri de hala aynı iyi ilişkileri koruyorlar. Aleksandr Lisenko bugün yaşamış olsaydı; inanıyorum ki, Krasnodar gazetelerinde hakkımızda çıkan yazıları kabullenemezdi.

Günümüzde hiçbir sorunu dert edinmeden,yaptıkları olumlu bir icraatları olmadan, toplumlar arası ilişkileri bozmak ve Rusya’nın islerinin kötüye gitmesini sağlamak için uğraşanların aramızda bulunması üzücüdür. Birine iyilik yapmak istiyorsan bunun yolu vardır. Ancak onun iç işlerine karışmak kimsenin işi değildir. Adigeler hiçbir zaman uluslar arasında ayırım gözetmediler. Gençlerimizden Rus kadını ile evlenenler olduğu gibi, kızlarımızdan Rus gelini olanlarda vardır. Bu durum bizi birbirimize sımsıkı bağlamıştır. Adige köyleri olan Gobokuay ile Askalay’in çevresinde 11 Rus köyü oturmakta olup bu köylerde 16 ulustan insanlar yaşamaktadır. Hepsi gayet iyi anlaşarak uzun yıllardır yaşıyorlar ve sıkı kardeşlik bağları mevcuttur. Aramızı bozmak isteyenlere artık dur deme zamanı gelmiştir. Biz uzun yıllar Krasnodar Kray’ı ile beraber olduk ve bu surede birbirimizi de gücendirmedik. Ancak bugün cumhuriyetimiz vardır, yaşamakta ve gelişmektedir. Bizim işlerimize karışmaları içinde kimseden bir talepte bulunmadık.

Krasnodar Kray’ında kıyı boyu Adigeleri yaşamaktadır. Eğer bizi bu kadar düşünüyorlarsa kıyı boyu Adigelerinin durumlarını öğrensinler ve onların sorunlarının çözümü için uğraşırlarsa büyük hayır olur. Biz kendi sorunlarımızı kendimiz çözeriz, bizi rahat bıraksınlar. Adige Cumhuriyeti varolacaktır. Krasnodar Kray’ı da iyi komşumuz olarak kalacaktır ve onların başarılarından da gurur duyacağız. Kray gazetelerinde bugünlerde çıkan haberleri Vali Tkacev’in kabul edemeyeceğini umut ediyoruz. Birleşme olayını zamanda kabul etmiyor, bizde kabul etmeyiz. Cumhuriyetimiz için çalışmak, anayasamızla, bayrağımızla, marşımızla gurur duyarak ebediyen yaşamak istiyoruz.