BURNUMUZ KAFDAĞI, BÖĞRÜMÜZ ÇERKES


Ahmet Turan Altıner
Tempo Dergisi, Haziran 1990

Kafkasya nire?  İlkokullu büyük atlaslarda doğru dürüst Kafkasyalar nire?  Sadece kulaktan dolma destanlar… Dağlar, dağlar, dağlar… Kuş misali insanlar… Çerkes kızları pek güzeldir herkesten… Değil midir en dilberler… Değil midir en uzun yaşayan güzeller… En kavgacılar… En biniciler… En dansçılar… Ondan sonra, her şey hayal meyal destan, dağ dağ Dağıstan…

Ne yöne dönsek burnumuzun ucunda değil midir Kafdağı? Döne devrile döne bir göçler tarihi değil midir Kafkaslar testimize buyur ola bu kez de… “Çocuk gönlüm kaygılardan” ne zaman oldu “azade”… “Alaylarla Kafdağı’na” bu kaçıncı “hareket”?

1) 1932’de  dünya güzeli  seçilmiş Türkiyeli Çerkes dilberi kimdi?

a. Halide Edip
b. Gülistan Güzey
c. Keriman Halis

2)  Bir Çerkes dilberiyle ancak bir Gürcü güzeli boy ölçüşebilirmiş. Gürcülerin dillere destan kraliçelerinin adı neymiş?

a. Semra
b. Tamara
c. Kleopatra

3) Ruslara kök söktürmüş ünlü halk kahramanı Şeyh Şamil, Kafkasya’nın neresindenmiş?

a. İçinden
b. Turhol steplerinden
c. Dağıstan

4) Peki, dünyaya kök söktürmüş Stalin de Kafkasyalıymış. Hangi kavimden?

a. Laz
b. Abaza
c. Gürcü

5) Bir Çerkes ailesi yanında yetiştirilmiş kral kimdir?

a. Prens Charles
b. Arjantin Kralı Maradona
c. Ürdün Kralı Hüseyin

6) Sadece Bandırmalı Tevfik Esenç tarafından konuşulan bir ölü Kafkas dili var. Kestirebilir misiniz?

a. Baskça
b. Ankaca
c. Ubıhça

7) Bir Amerikan pasaportunda bir Avrupalı hangi ırktan gösterilir?

a. Zenci
b. Sarıderili
c. Kafkas

8) İberya neresidir?

a. İspanya
b. Kafkasya
c. Filistin

9) Destanlar diyarı Kafkasya’da Kaf-dağı’nda özgürlük adına acı çeken mitoloji kahramanı kimdir?

a. Kafka
b. Adnan Başer Kafaoğlu
c. Promete

10) Aşağıdaki güreşçilerden hangisi Çerkes değildir?

a. Mustafa Dağıstanlı
b. Hamit Kaplan
c. Yaşar Doğu

11) Bertold Brecht’in 1945’te yazdığı destansı tiyatro yapıtını kestirebilecek misiniz?

a. Kafkas Pastanesi
b. Kafkas Tebeşir Dairesi
c. Pembe İncili Kaftan

12) Çerkes kökenli köleler bir ülkenin efendisi olurlar. Kimdirler? İpucu: Kansu Gavri.

a.  Memluklar
b.  Kölemenler
c.  Filistinliler

13) Kafkasya’da en makbul hayvan hangisiymiş?

a. Çerkes tavuğu
b. Çeçen sineği
c. At

14) Önü arkası yüksek, ot tıkalı deriden mamul “Çerkes eyeri” Büyük Larousse’a göre neye benzermiş?

a. Kafkas böreğine
b. İnce belli cariyeye
c. Ortadan boğulmuş yastığa

15) Peki, Çerkes tavuğu yemeğinde ne bulunmaz?

a. Tavuğun derisi
b. Gerisi
c. İbiği

16) Çerkeslere Adige, Çerkesce’ye Adigece denirmiş. Adige ne demek?

a. Kaftaş
b. Kaftan
c. Kafadar

17) Bir de fantezi… Kafkas halklarının gel git hareketi hangi müzik aletinin icadına esin kaynağı olmuş dersiniz?

a. Synthesizer
b. Keman
c. Akordeon

18) Yasalara uysun diye, “Kafkas Folklor Ekibi”,   uluslararası   yarışmalarda Türkiye’yi hangi adla temsil ediyor?

a. “Orası” Folklor Ekibi
b. Hacı Murat Folklor Ekibi
c. Kars Folklor Ekibi

Yanıtlar:
1)
c, 2) b, 3) c, 4) c, 5) c, 6) c, 7) c (Caucasoid, yani beyaz ırk),
8) a ve b, 9) c, 10) a (çünkü o Dağıstanlı), 11) b, 12) a ve b aynı,
13)
c, 14) c, 15) Hiçbirisi, 16) Hemşehri demekmiş, 17) c, 18) c.