Çetawe İbrahim
İstediğiniz Çerkes müziği ise çok şükür müzikten yana bir sıkıntımız yoktur. Halkımızın binlerce yılda oluşturduğu halk şarkılarımız, qamil (bjamiy), şiçepşin, akordion, phaçiç gibi müzık enstrümanlarımız, dans müziklerimiz vardır. Azımsanmayacak sayıda kompozitörlerimiz, oldukça fazla miktarda şarkıcılarımız vardır. Nalçık ve Mıyekuape’de müzik elemanlarının yetiştirildiği ömürleri neredeyse bir asra yaklaşan müzik okullarımız vardır. Müziğin her dalında başımızı öne eğdirmeyecek, bizi mahcup etmeyecek “İşte bu Çerkes müziğidir” diyebileceğimiz bir sanat dalımız mevcuttur. Halkımızdan dünyanın ünlü orkestralarını yöneten şefler de çıkmıştır.
Türkiye’de ve diğer Ortadoğu ülkelerinde yaşayan insanlarımız ise halkımızca üretilmiş dans müziklerinin üzerine bir şey koyamamışlardır. Bu konuda devlet yardımcı olmamış, halkımızda devlete rağmen bir şey geliştirememiştir. Burada sayın Kuşha Doğan’ın müziğimiz için yaptığı özverili güzel çalışmaları belirtmeden geçemeyeceğim.
Bu durumda Türkiye’de Çerkes müziği yapmak isteyenlerin yapacağı şey yönlerini anavatana çevirmek, burada yapılmış müziği takip etmek, öğrenmek olmalıdır. Bu konuda Nalçık ve Mıyekupe’deki müzik okullarından, müzik guruplarından destek almalıdırlar.
Gelelim Maltepe Çerkes Derneği’ne.
Bu derneğin başkanı sayın Murat Özden bundan birkaç yıl önce “къэнэхъэжьыгъэ орэдхэр” (Yeniden Doğan Şarkılar) adı altında bir albüm yapmıştır. Bunun büyük bir iyi niyetle kültür hizmeti olarak yapıldığını düşünüyorum. Bununla birlikte anavatanda oluşmuş Çerkes müzik bilimi dikkate alınmadan “ben yaptım oldu” mantığıyla yapıldığı için ortaya bir Çerkes müziği çıkmamıştır.
Aynı derneğin yaptığı etkinliklerde icra edilen müziklerde maalesef her yönüyle acemice, sanatsal kaygı gözetilmeksizin yapılagelmektedir. En son bağlama eşliğinde yapılan müzik çalışması ise herhalde bardağı taşıran damla olmuştur.
Şahsen bağlama en sevdiğim müzik enstrümanlarından biridir. Bence Çerkes müzik enstrümanları ile birlikte kullanılabilmelidir. Bunu yapacak olanların ise yeterli Çerkes müzik bilimi sahibi olmaları, bu işi profesyonelce yapabilmeleri gerekir.
Çerkes müziği yapmak şaka değildir. Bunu yapanları kimi bir, kimi birkaç müzik okulu bitirmiş, hayatlarını bu işe adamışlardır. Türkiye’de Çerkes müziği yapmak isteyenlerde ne kadar çok anavatandaki müzik kaynaklarına başvururlarsa, bu konuda ne kadar çok destek alırlarsa o kadar başarılı olurlar. Aksi takdirde başarısızlık kaçınılmazdır.