ÇETAWE İbrahim

Yeryüzünde devletleri olan büyük ulusların dillerinde her yıl çeşitli konularda yüzlerce binlerce kitaplar yayımlanır.Okurlarında beğenilerine göre bu kitapları seçme, okuma imkanları vardir.

Çerkeslerde durum farklıdır.Bizim dilimizde yayımlanan kitap sayısı son derece sınırlıdır.Bu nedenle kitap seçmek gibi bir lüksümüz yoktur.Anadilimizde çıkan her kitap bizim için değerlidir.Anadilimizde kitapların yayımlanmasını özlemle bekleriz.Bu tür bir kitaba sahip olduğumuzda mutlu oluruz.

Büyük ulusların dillerinde yazanların yaptıkları işten ekonomik beklentileri  vardır.Kitaplarının tirajı on binlere yüzbinlere ulaşınca, ikinci, üçüncü, beşinci baskıları olunca mutlu olurlar.Çerkes yazarının kitabının tirajı düşüktür, ikinci üçüncü baskılari hiç olmaz.Çerkes yazarı bırakın kitabından para kazanmayı kendi cebinden çıkan parayla kitabını bastırır.Çerkes yazarının yazma sebebi yazmadan duramıyor olmasıdır.Halkına toplumuna ülkesine duyduğu sevgi ve bağlılık, sorumluluk duygusu onu yazmaya yönlendirir.Bu açıdan bakıldığında Çerkes yazarları kendi çıkarını düşünmeden toplumları için çalışan mücadele eden nart kahramanlarına benzerler.Bu yönleriyle de ayrıca saygıyı hakederler.

Türk toplumunda gazeteci dediğimizde aynı zamanda aklımıza politikacı gelir.Gazeteciler politik görüşleriyle bilinirler hatta bir çok politikacıdan daha politikacıdırlar.Politik yaşamı önemli ölçüde etkiler, yönlendirirler.

Çerkes gazeteci dediğimizde durum farklıdır.Bizim gazetecilerimiz aynı zamanda edebiyatçıdırlar.Ulusal sorunlarımız üzerine uzmanlaşmış olanlarıda az değildir.Yaptıkları program ve yazdıkları makalelerle ulusal sorunların halk tarafından daha iyi anlaşılması için çaba gösterirler.Gazetecilerimizin bir çoğunun yayınlanmış şiir, öyku ve roman kitapları vardır.

Üç başarılı kadın gazetecimiz Dişeç Habidet, Tov Zamira ve Haçemize Susan da bir taraftan mesleklerini yaparken bir taraftanda edebiyata ilgisiz kalamamışlar.

Yıllar içerisinde yazdıkları piyes ve şiirleri bir araya toplayıp ” Düşünce Dizinleri” adlı kitaplarını yayımlamışlar.

Kitaptaki piyesin yazarı Dışeç Habidet 2021 de yaşama veda etmiş.İki meslektaşı Zamira ve Susan onun anısına duydukları saygı nedeniyle eserini kitaplarına koymuşlar.

Haçemiz Susan dörtlük şiirinde kitapla ilgili şöyle söylüyor:

“Kitap kalın,
Derin düşüncelerle yüklü,
Ama sadece bakarak,
Okumadan anlayamazsın içindekileri”  diyerek günümüzde okuma alışkanlığı olmayan kişilere bir gönderme yapıyor.

Bu nedenle bende bu üç gazetecimizin eserlerinin yeraldığı kitapçığı ilgiyle okudum.

Kitapta Adıgey’in turizim bölgesi Lago-Naki platosuna adlarını verdikleri söylenen Lago ile Nak’ın hazin aşk öyküleri Dışeç Habidet’in kaleminden piyes olarak yazılmış.Onların temiz aşklarını yüreğimde hissettim.

Tov Zamira’nın şiirlerinin bazılarını Facebook’tan okumuştum, kitaplaştırmış olmasına sevindim.

Şiirlerinin konusu doğa, anne ,bayrak sevgisi,çevreye ve tarihe duyarlılık,  doğa insan ilişkileri, Çerkes gelenekleri ve yemekleri gibi konular üzerine.

21 mayısla ilgili şiirindeki şu dizelerden etkilendim:

“Ülkem köklerini bulamıyor,
Kaybettiği evlatlarını
Unutamıyor.
Vatanlarını bırakıp gidenler,
Anayurtlarından kopanlar,
Vatana dönüş umutlarını,
Korudular hüzünlü yüzlerle.
Bir buçuk asır sonra,
Yaban ülkelerdekiler geçtiler sınırları,
Sımsıkı korudukları dil ve gelenekleriyle,
Geçmiş zamanları aşıp,
Sürüldükleri ülkelerine
Dönüyorlar,
Yeşil bayrağın altında,
Toplanıyorlar…”

Bir şair çocuğu olan Haçemiz Susan şiirleri anadil, adıge ülkesi,anne sevgisi ve yaşam üzerine.

Her iki genç bayan şairlerimizi kitaplarından ötürü tebrik ediyorum.Haçemiz Susan bir dörtlüğünde şiir üzerine şunları söyluyor:
Düşünceler-şiir olup,
Düzgün sözcüklerle oynuyorlar benimle,
Huzur bulamıyorum,
Onları bir an önce kağıda dökmeden.

Bu iki genç şairimizin kağıda dökecekleri bolca şiirleri olmasını, okurlarını yeni kitapları ile mutlu etmelerini diliyorum.