Dr. MEŞFEŞ’Ü Necdet Hatam
20.05.2023
Rusya Federasyonu Anayasası:
68/2 Cumhuriyetler kendi devlet dillerini seçme hakkına sahiptir. Kamu makamlarında, yerel yönetimlerde, cumhuriyetlerin devlet kurumlarında Rusya Federasyonu devlet dili ile birlikte kullanılırlar. (Республики вправе устанавливать свои государственные языки. В органах государственной власти, органах местного самоуправления, государственных учреждениях республик они употребляются наряду с государственным языком Российской Федерации.)
68/3 Rusya Federasyonu, tüm halklarının ana dillerini koruma, öğrenimi ve gelişimi için koşullar yaratma hakkını garanti eder. (Российская Федерация гарантирует всем ее народам право на сохранение родного языка, создание условий для его изучения и развития.)
Rusya Federasyonu Çerkes Halkının sadece yaşadığı ülke değil, Çerkes halkını ulusal dili ve kültürü ile tanıyan, yaşatan ve yaşatabilecek olan tek ülkedir. Rusya Federasyonu ayrıca diasporadaki Çerkesleri de ülkedaşı saymakta ve anavatana dönüşlerinde Çerkeslere ülkedaş olmayanlara göre pozitif ayrıcalıklar tanımaktadır.
Bu durumda ulusal dili ve kütürünü yaşatmak konusunda samimi olan diaspora Çerkeslerinin amacı “Anavatana döner ve halkımın kaderini paylaşırım” olmalıdır. Her söylem ve eylem de bu amaca yönelik olmalıdır. Halkımıza zorlama ve aldatma ile anavatanın terk ettirildiği ilk günlerden beri var ola gelmiş bu amacı, Tıme Seyin daha 1910’larda kristalize etmiştir:
“Dön kendinden olana karış
Halkın için çalış
Çalışmazsan ne bulursun
El kapısında durursun”
Amacı bu olan kadrolar, Türkiye’de ideoleoji olarak komünizmin, ülke olarak Sovyetler Birliği’nin en büyük düşman olarak bilindiği yıllarda Sovyetler Birliği’ni, elçiliklerini ziyaret etmiş, anavatana dönüş başvurusu yapmışlardır. Dönebilmek için dönülecek ülke ile ilişkilerin iyi olması gerektiği bilinci ile de Türkiye Çerkes diaspora politikasının belirleyicisi Ankara’daki Kuzey Kafkasya Kültür Derneği tüzüğüne daha 1977’de, “Türkiye Cumhuriyeti ile Sovyetler Birliği ilişkilerini zedeleme ihtimali olanlar üyeliğe kabul edilmezler” anlamında madde eklemiştir.
28 Nisan 2023 tarihinde T’uapse’de gerçekleştirilen yönetim kurulu toplantısında, DÇB tüzük değişikliğine ilişkin karar da aynı yöndedir. Toplantıda: DÇB ve üye derneklerin Rusya Federasyonu ile üye derneklerin bulunduğu ülkeler anayasa ve yasalarına saygılı olacağı tüzük maddesine, DÇB üyesi derneklerin bu ilkeye saygı duymayan kişi ve örgütlerle ilişki kuramayacaklarının ekleneceği kararı alınmıştır.
Dün de doğru olan bu ilke bugün de doğrudur ve diasporanın tamamı anavatana dönünceye kadar da doğru kalacaktır. Dolayısı ile anadili ve kültürü ile var olmak isteyen Çerkesler, diasporada Rusya Federasyonu’nun, anavatanda ise diaspora ülkelerinin gönüllü elçileri olmalıdır. Diaspora ülkeleri ile Rusya Federasyonu ilişkilerinin iyileşmesi, gelişmesi, ticari hacimlerinin büyümesi için çaba göstermelidirler.
Bu amaç dışındaki her söylem ve eylem Rusya Federasyonu’nu parçalamak isteyen küresel güçlerin yönlendirmesi sonucudur. İbrahim Yağan’nın diasporada hiç destek görmeyen girişimleri de KAFFED Başkanı ŞOCEN Ümit Dinçer’in girişimleri ile Avrupa Parlamentosu binasında 22 Mayıs 2023’te düzenlenecek olan çay partisi de bu yönlendirmelerin sonucudur. Asıl amaçları da Çerkeslerin anavatana dönüş yoluna mayın döşemektir. Özleri cılız sesleri gür “Çerkesya Yurtseverlerinin” amacı da aynıdır ve dönüşten yana göründükleri için de daha tehlikelidirler.
Çerkesler, Birinci Dünya Savaşı’nda Çarlık Rusyası, İkinci Dünya Savaşı’nda Sovyetler Birliği için canla başla savaşmışlardır. Günümüzde de kendi ülkesi RF’nu parçalamak isteyen küresel güçlere karşı RF halkları ile birlikte Ukrayna’daki özel harekatı desteklemektedirler. Küresel güçler saldırılarda Çerkeslerin, RF’nun bütünlüğünden yana olacaklarını çok iyi bilmektedirler. Çerkeslerin Kafkasya’daki sayılarının azaldığı oranda da Rusya’nın parçalanmasının daha kolay olacağına inandıkları için de Çerkeslerin anavatana dönüşlerini engellemeye çalışmaktadırlar. Diaspora Çerkesi bilmeli ki, Çerkeslerin anavatana dönüşü önündeki engel Rusya Federasyonu değil küresel güçlerdir. 1967 İsrail-Arap savaşı sonrası çok sayıda Çerkesin Tolstoy Vakfı aracılığı ile ABD’ye götürülmeleri de bu politikanın eseridir. Ancak küresel güçler tüm dünya ülkelerine rağmen Rusya Federasyonu’nun dönüşü sağlayabileceğini de çok iyi bilmektedirler. Dolayısı ile oyunlarını Rusya Federasyonu’nun dönüşe karşı çıkması üzerine kurmuşlardır.
Tüm bunlara karşın RF bu oyuna gelmemiştir, hiçbir zaman da gelmeyecektir. Süreç içerisinde RF’nun ulusal dil ve kültürünün yaşatılabileceği tek dünya ülkesi olduğuna inanan Çerkeslerin anavatana dönüşlerini daha da kolaylaştıracaktır.