TEW Zamir
Çeviri; AÇUMIJ Hilmi

Milletimizden olmayıp çerkesçe bilenlere hep saygı duyuyorum. Hatta sanki onlara akrabam-yakınlarımmış gibi yaklaşıyorum.

Bu gün sizlere tanıtacağım kişi  AC Ulusal Tiyatrosu tiyatrocusu Tamriko Osadze. Moskovada tiyatro eğitimi aldı, Adıgeye geri döndüğünde çerkesçeyi de biliyor olması sebebiyle Çerkes tiyatrosuna alındı, çerkesçe ile çalışarak ulusal sanatımıza yaşamını bağladı.

Tamriko O. Moskovada bulunan Vahtang akademik tiyatrosu, B. Şukin tiyatro enstitüsünü bitirdi. Burada 4 yıl eğitim gördü. Geçtiğimiz sene Mıyekuapeye geri döndüğünde AC Ulusal tiyatrosunda çalışmaya başladı. Hurme Huseynin ‘Goşemıdenin gelin seçmesi’ isimli piyesinde Ruzane rolünü aldı. Mamıy Yerecıb’in ünlü psetlıhoher eserinin, genç sanatçılarla, yeni sahnelenmesinde Susan rolünü oynuyor. Ulusal tiyatromuzun genç, yetenekli, göze batan sanatçısını gazetemize davet ettik ve kendisi ile bir sohbet gerçekleştirdik

— Tamriko Çerkesçeyi nasıl öğrendin? Sen gürcüsün, ama anadilimizi tertemiz konuşuyorsun. Çerkesçeyi sana kim öğretti?

— Ailecek 20 yılı aşkın bir süredir Cırakıye’de yaşıyoruz. Annem babam ve kızkardeşim  Gürcistandan buraya gelince yaşamak için Adıgeyi seçtiler, ben burada doğdum. Cırakıye okulunda okudum, O zamanki Çerkesçe öğretmenim Keğezej Sariyet. İlk okulu bitirdiğimde şöyle bir soru ile karşılaştım, okumaya, okulu bitirene dek çerkesçe dersi almaya devam edeceklerle birlikte mi, yoksa çerkesçe dersi almayacak ‘rus sınıfı’nda mı devam edecektim? Ben kendi kendime, okul sonuna dek, çerkesçe ders almaya devam edeceklerle okuma kararı aldım, — diyerek, gülümseyerek, memnun olduğumuzunda farkında olarak Tamriko anlatıyor.

— Peki Gürcüce biliyormusun?

— Biliyorum. Evimizde gürcüce konuşuyoruz. Babam — Hviça Anzoriyeviç Kutais de doğdu, annem Liya Romanovna Gürcüstan Zestafonske rayonundan. Ablam Hatun da Gürcüce biliyor. Gürcüce ile Çerkesçenin bazı harfleri birbirlerine de benziyor, ama yazılışları farklı, tamamen farklı alfabeler. Benim çerkesçeye yakınlık duymamda en çok faydası gelen şey çerkes köyünde, çerkesler arasında, onlarla bir arada yaşıyor olmamızdı.

Karşımda oturan, sadece 22 yaşında olan bu genç kıza, hayret ederek bakıyorum. Yeşil renkli gözlerinin içi gülüyor, güleryüzlü, hızlı konuşuyor, gizlisi saklısı yok.

— Aktörlüğü nasıl seçtin?

— Çocukluğumdan itibaren bu mesleğe ilgi duyuyordum. Dansları, şarkıları seviyor, tiyatro grubundan hoşlanıyordum. Köy klübünden çıkmıyordum. Annem yeterince oynadıktan sonra, bıkıp bırakacağımı düşünüyordu. Doktor olmamı istiyordu. Sülalemizde hiç aktör yok. Babam —inşaatçı, annem — terzi, kızkardeşim ise okonomi okudu. Bir tek ben böyle olmuşum, — diyerek Tamriko gülümsüyor. — Okulu bitirdikten sonra Moskovadan gelmiş olan teatral masterler Valeri Markin ve Vlademir Sajin Mıyekuapeye gelmiş yetenekli gençleri araştırıyorlardı. Bunu duyunca ben de kendimi gösterdim.

—  Onların karşısında ne okumuş nasıl bir rol yapmıştın hatırlıyormusun?

— ‘Katyuşe’ adındaki şarkıyı okumuştum. Krılova ait eşşek ve bülbül fablını okudum. E, Asadov’un ‘Senin gözlerinde boğulabilirmiyim’ şiirini ezbere okudum. İki gün boyunca seçmelere devam ettiler. Beğuşe Belle ve beni Şukinski Enstitüsü rektör yardımcısı Tatyana Polivanova seçti. Köye geri dönmeden önce annemi telefonla arayarak seçildiğimi söylediğimde, O, hayret etti, seçilebileceğimi düşünmüyordu. Moskovaya gidip dört yıl boyunca bu enstitüde okudum.

— Okul yılları nasıldı, aklında kalan ilginç bir şeyler var mı? Okuldan sonra Moskovada kalmak istemedin mi?

— Giderken geri geleceğimi biliyordum, — diyerek Tamriko gülüyor. — mesleğimiz konusunda eğitim alırken, model gibi de çalıştım, sinema filmleri çekimlerinde tiyatro oyunlarında çalıştık. «Çağdaş dram tiyatrosunda» çalıştım. Ufak çocuklar için — «Kötü ben», «Pamuk prenses ve yedi cüecler» oyunlarını sahneledim. Tüm bu zaman çok ilginç geçti. Enstitüde Buryat, Abaza, Azeri stüdyoları kuruldu. Çerkes stüdyosunda biz üç kişiydik — ben, Beğuşe Bell ve Baksandan, Kabartay-Balkardan Bağ Cambolet. Belle Moskovada kaldı, Cambolat Arhangelske gitti ben Mıyekuapeye geri döndüm. ‘Çağdaş dram tiyatrosu’ yöneticisi Artem Danin benim orada kalıp çalışmamı istedi. Ben kararlılıkla geri döndüm. 2022 yılı eylül ayından itibaren de AC Milli tiyatrosu aktrislerindenim.

— Çalıştığın bu dönem içerisinde iki rol aldın. Psetlıhoher oyunundaki Susan rolü ile yıldız sanatçılar arasına adını yazdırdın, — Tamriko memnun olduğunu gösterir bir şekilde gülümsedi.

— Artist nahıjların ardından bu oyundaki, bu rolü oynamaktan ürktüm. Çerkesçemden dolayı ürkmedim. Bana uygun görülen Susan rolünün kendisini canlandırmaktan ürktüm. Artist nahıjların sahnelediği oyunla, gençlerin sahnelediği oyunun kıyaslanacak olduğunu biliyordum. Şıham ve Susan arasındaki anlaşı insanın aklına girdiğinde, şimdi, her sahneye çıkışta bunu nasıl gösterebilirsin? Böylesi sorularla kaygılanıyordum. Kukane Murat; «Rolün kendi içinde yaşamalısın, onu yaşatmalısın, kendi gücünü ona katmalısın!» —demişti. Daha sonra rolün içine girdim, kavradım. Psetlıhoher oyununu Tahtamıkuayede de Pseytıkuda da sahneledik. Ana galasını ise Mıyekaupede yaptık. İzlemeye çok sayıda insan geldi, fakat oyunlar başka başka sahnelerdeydi. Mıyekuapede sahnelediğimiz oyunda, gücümü role en yoğun kattığımı düşünüyorum. Bu oyun bir tür komedi olsa da insanlar izlerken bir şeyleri de düşünsünler istedim. Şıham Susanı kandırdığını sanarak, böylesi durumda Susan; ‘Ama şimdi ne yapacağım’ diyerek ellerini yumruk yapıp yüreğinin üstüne basıyor. Beni izleyenlerin, oynadığım genç kız rolüne acılmaları, ‘Zavallıcık, gerçekten yüreği daraldı’ demelerini istedim. Öyle de olduğunu umuyorum.

— İnanabilirsin, Susan rolü çok güzel oldu. Adın Tamriko biliyorum ama içimden sana Susan olarak seslenmek geliyor (Tamriko gülümsüyor). Senin oynadığın Susan bir başka Susan oldu,  çünkü piyesteki monologlar, Şıham ve senin konuşmalarınız, hiç bir satır çıkartılmadan tamamıyla yeniden oyuna alındı. Genç kızın üzüntüsü, gönül kırıklığı, sevdiğinin kendisini kandırdığını düşünmesi,  yüreğinin narinliği daha bir belli olur şekilde, oynadığın rolle, bunlarda olağanüstü muvaffak oldun, izleyicinin üzerinde ‘seni koruma isteği’ uyandırdın.

— Evet, «Psetlıhoher»’de bulunan genç artistlerle bir aile olmuş gibi bir aradayız. Bu rolü bana uygun gördükleri için onlara çok teşekkür ediyorum, çok memnunum. Yöneticimiz Açumıj Rüstem de Xaçik rolü ile aramızda oynuyor. «Oyundayken, sizin yöneticiniz değilim, sizin gibi sahnedeyim », — diyor. «Psetlıhoher» oyununu sahneleyen grup olarak, yine bir sahne alsaydık, iyiydi. Anlaşı içerisinde bir grup olduğumuzu düşünüyorum.

— Tamriko Allah arzularına kavuştursun! Pek çok ilgi çekici rolü ulusal tiyatromuzda oynamanı temenni ediyorum

— Teşekkürler.