Ç’ERE Nurihan
‘Özgür Dağlı’ Gazetesi Muhabiri
Adige Mak Gazetesi, Ocak 2013
Çeviri: AÇUMIJ Hilmi
TUTE Zavur sadece Adige kültürüne değil Rusya kültürüne de büyük katkıları olan tanınmış birisi. Tanrı’nın verdiği güzel sesle; Neopolitan, Rus, Çerkes halk, klasik ve estrada şarkıları söylüyor. Son zamanlarda kendisi de şarkılar besteliyor. TUTE Necıt oğlu Zavur 2 Ekim 1951 yılında Kabardey-Balkar Cumhuriyeti Baksan kentinde doğdu. Orta öğreniminin ardından Nalçik’te bulunan Müzik Okulu’nda okudu ardından Sahalin’de iki yıl askerlik yaptı. TUTE Zavur’un ilk başarıları 1973 yılında Nalçik’e geri döndükten sonra Kabardey-Balkar Filarmonisi’nde çalışıp şarkı söylemeye başladıktan sonra oldu. O tarihlerden itibaren çeşitli yarışma ve festivallere katılıyor ödüller alıyor. Fakat şarkıseverler arasında en çok ün kazanması televizyon tarafından düzenlenen ‘Hayat Boyu Şarkı’ isimli festivalde David Tuhmanova ait ‘Ebedi Bahar’ şarkısını söylediğinde oldu.
TUTE Zavur 1976 yılında Moskova’ya davet edildi, burada Ruskonser, Moskova Müzikhol’ü, Moskonser’de çalışmaya başladı… Gnesin Müzik Öğretmenliği Enstitüsünü bitirerek ‘Akademik Şarkıcı-Öğretmen’ mesleğini elde eder. Zavur elde ettiği başarılarla yetinen birisi değil, şarkıcının devamlı kendisini geliştirmesi gerektiğine inanıyor.
TUTE Zavur’la buluşarak, hayatın çeşitli alanlarına yönelik bazı sorular sordum.
Ç’ERE Nurihan: İyi günler Zavur! Halk senin şarkı söylemenenden çok hoşlanıyor, bunun yanısıra insancıl adilane davranışlarına da değer veriyorlar. Günümüzde pek çok kişi kendi çıkarlarını ön plana çıkartır oldu, çağımızda yeteneklilikle insanlık birbiri ile uyum içerisinde mi?
TUTE Zavur: Makam sahibi olsan da olmasan da olduğun gibi kalmalısın. Herkesin kendi mesleğinde büyük beceri sahibi olmak istemesinin yanısıra bununla birlikte insanlığa da sahip olmayaı arzulaması gerekiyor. Dünyanın nasıl bir dünya olacağı bize bağlı. Sorunu cevaplarken şöyle de demem mümkün, her zaman insanlar için faydalı olacak, onlara iyilik getirici şeylere çabalamalı. İnsanların sana değer vermeleri ve adını güzel anmalarına büyük önem veriyorum. Aklım ermeye başladığından beri insani yüzümü muhafaza etmeye çalışıyorum.
Ç’ERE Nurihan: Zavur sen uzun zamandır Adige, Karaçay-Çerkessk ve Kabardey -Balkar cumhuriyetlerinin devlet sanatçısısın. Rus romanslarını, klasik ve estrada müziklerini, ulusal şarkıları iyi okuyorsun. Rusya kültürüne olan katkından dolayı 2011 Mart’ında Rusya Federasyonu Başkanı’nın yayınladığı kararname ile ‘Rusya Federasyonu Devlet Sanatçısı’ unvanını sana layık gördüler. Senin kanına göre bir sanatçı için önemli olan nedir? Halkın seni sevmesi yüreğinden seni yakın görmesi mi yoksa devlet yöneticilerinin kıymet vermesi mi?
TUTE Zavur: Halkın verdiği değerden daha kıymetli bir şey olabilir mi! Ben bu kardeş cumhuriyetlerin devlet sanatçısı olduğum için büyük onur duyuyorum. Fakat devletin de sana kıymet vermesi de hoş. Böyle olunca verilen sıfatlara, ‘Rusya Devlet Artisti’ sıfatına uygun çalışmalar yapmak istiyor, sanatsal olarak daha da gelişmeye çabalıyorsun.
TUTE Zavur sadece Adige kültürüne değil Rusya kültürüne de büyük katkıları olan tanınmış birisi. Tanrı’nın verdiği güzel sesle; Neopolitan, Rus, Çerkes halk, klasik ve estrada şarkıları söylüyor. Son zamanlarda kendisi de şarkılar besteliyor. TUTE Necıt oğlu Zavur 2 Ekim 1951 yılında Kabardey-Balkar Cumhuriyeti Baksan kentinde doğdu. Orta öğreniminin ardından Nalçik’te bulunan Müzik Okulu’nda okudu ardından Sahalin’de iki yıl askerlik yaptı. TUTE Zavur’un ilk başarıları 1973 yılında Nalçik’e geri döndükten sonra Kabardey-Balkar Filarmonisi’nde çalışıp şarkı söylemeye başladıktan sonra oldu. O tarihlerden itibaren çeşitli yarışma ve festivallere katılıyor ödüller alıyor. Fakat şarkıseverler arasında en çok ün kazanması televizyon tarafından düzenlenen ‘Hayat Boyu Şarkı’ isimli festivalde David Tuhmanova ait ‘Ebedi Bahar’ şarkısını söylediğinde oldu.
TUTE Zavur 1976 yılında Moskova’ya davet edildi, burada Ruskonser, Moskova Müzikhol’ü, Moskonser’de çalışmaya başladı… Gnesin Müzik Öğretmenliği Enstitüsünü bitirerek ‘Akademik Şarkıcı-Öğretmen’ mesleğini elde eder. Zavur elde ettiği başarılarla yetinen birisi değil, şarkıcının devamlı kendisini geliştirmesi gerektiğine inanıyor.
TUTE Zavur’la buluşarak, hayatın çeşitli alanlarına yönelik bazı sorular sordum.
Ç’ERE Nurihan: İyi günler Zavur! Halk senin şarkı söylemenenden çok hoşlanıyor, bunun yanısıra insancıl adilane davranışlarına da değer veriyorlar. Günümüzde pek çok kişi kendi çıkarlarını ön plana çıkartır oldu, çağımızda yeteneklilikle insanlık birbiri ile uyum içerisinde mi?
TUTE Zavur: Makam sahibi olsan da olmasan da olduğun gibi kalmalısın. Herkesin kendi mesleğinde büyük beceri sahibi olmak istemesinin yanısıra bununla birlikte insanlığa da sahip olmayaı arzulaması gerekiyor. Dünyanın nasıl bir dünya olacağı bize bağlı. Sorunu cevaplarken şöyle de demem mümkün, her zaman insanlar için faydalı olacak, onlara iyilik getirici şeylere çabalamalı. İnsanların sana değer vermeleri ve adını güzel anmalarına büyük önem veriyorum. Aklım ermeye başladığından beri insani yüzümü muhafaza etmeye çalışıyorum.
TUTE Zavur
Ç’ERE Nurihan: Zavur sen uzun zamandır Adige, Karaçay-Çerkessk ve Kabardey -Balkar cumhuriyetlerinin devlet sanatçısısın. Rus romanslarını, klasik ve estrada müziklerini, ulusal şarkıları iyi okuyorsun. Rusya kültürüne olan katkından dolayı 2011 Mart’ında Rusya Federasyonu Başkanı’nın yayınladığı kararname ile ‘Rusya Federasyonu Devlet Sanatçısı’ unvanını sana layık gördüler. Senin kanına göre bir sanatçı için önemli olan nedir? Halkın seni sevmesi yüreğinden seni yakın görmesi mi yoksa devlet yöneticilerinin kıymet vermesi mi?
TUTE Zavur: Halkın verdiği değerden daha kıymetli bir şey olabilir mi! Ben bu kardeş cumhuriyetlerin devlet sanatçısı olduğum için büyük onur duyuyorum. Fakat devletin de sana kıymet vermesi de hoş. Böyle olunca verilen sıfatlara, ‘Rusya Devlet Artisti’ sıfatına uygun çalışmalar yapmak istiyor, sanatsal olarak daha da gelişmeye çabalıyorsun.
Ç’ERE Nurihan: Annen-baban hakkında da konuşmak istiyordum. Onlar şarkı söylüyorlar mıydı? Ne iş yapıyorlardı?
TUTE Zavur: Üzücü olmakla birlikte babam ben küçükken annem de 1976 yılında vefat etti. Onlar müzikle de sanatla da ilgili değillerdi. Olağan köy sakinleri ne ile iştigal ediyorsa onlarda öyle çalışıyorlardı, benim ya mühendis ya da tıp doktoru olmamı arzuluyorlardı. Fakat benim seçtiğim yol bambaşka… Burada çocuklar ve gençlere seslenmek istiyorum; anne-babanıza dikkat edin özen gösterin, onların hakkını almayın. Onlar sizi bu dünyaya getirenler…
Ç’ERE Nurihan: Şarkı söylemeye ne zaman ilgi duymaya başladın? Tıp okulunun yerine müzik okuluna gitmen nasıl oldu?
TUTE Zavur: Müziğe her zaman ilgi duyuyordum. Ortaokulda şarkı söyleme konusunda bizi eğiten öğretmenin desteği ile Nalçik’teki Müzik Okulu’na başladım. Buraya kaydolduğum için annem ve babam memnun olmadılar, bu işi erkek mesleği olarak görmüyorlardı… Şarkı söylerken o zamanlar kendime örnek olarak Muslim Magomayev’i alıyordum.
Ç’ERE Nurihan: Zavur eğer Muslim Magomayev yaşıyor olsaydı 17 Mart’ta yetmiş yaşına girmiş olacaktı.
TUTE Zavur: Rusya’da da başka ülkelerde de çok sayıda ünlü şarkıcı var, fakat Muslim Magomayev gibiler dünyaya az geliyorlar. Onun hakkında pek çok güzel şey söylendi. O bunların hepsini yeteneği ile kazandı. Muslim Magamoyev büyük repertuarı ile üstün yeteneğiyle şarkılar söyleyerek farklı uluslardan olan milyonlarca kişiyi birbirine daha yakın kılıyordu. Bu yönüyle politikacılardan daha çok başarı kazandı.
Ç’ERE Nurihan: 1999-2001 yılları arasında Moskova Çerkes Kültür Derneği başkanıydın. 2005-2008 yılları arasında Kabardey-Balkar Cumhuriyeti Kültür ve Basından Sorumlu Bakanı’ydın. Günümüzde de Moskova Devlet Üniversitesi Kültür Bölümü Başkanı’sın, öğrencilerinde var, fakat şarkı söylemeyi hiç bir zaman bırakmıyorsun. Bu kadar çok işin üstesinden gelecek gücü nereden buluyorsun, görünüş itibariyle çökmemeyi nasıl beceriyorsun?
TUTE Zavur: Evet, ne yaparsam yapayım yaşamımda birinci yeri hep müzik alıyor. Evet gerçeği söylemek gerekirse bulunduğum makamlarda görevlerimi yerine getirdim fakat hep şarkı söylemek istiyordum. Çökmememin sebebi ise az yemek yiyerek çok geziyor, her gün jimnastik yapıyor olmam. Hiç durmadan bir şeylerle ilgileniyorum. Şarkı söylüyorum, bunlkarı kaydettiriyorum, konserler veriyorum, öğrencileri okutuyorum… Kısaca canım sıkılmıyor.
Ç’ERE Nurihan: Zavur sohbetimizin sonunda şunları sormak istiyorum; Adige gençlerinin müzik sanatı üzerişne çalışmalarını izliyor musun? Yeteneklilerinin ön plana çıkartılması için yarışmalar düzenlemesinin gerektiğini düşünüyor musun? Yeni yıl yaklaşırken yılbaşı için insanlara bir şeyler söylemek istiyor musun?
TUTE Zavur: Son yirmi yıldır ülke genelinde televizyonlardan-radyolardan izlediğimiz şov endüstrisi. Fakat şunu da belirtmeliyim ki, son dönemlerde yetenekli gençlerin ortaya çıkartılması için de çalışıyor… Evet, gerçektende onların sesi ülkeyi kaplayan şov-endüstrisi içerisinde kayboluyor. Günümüz Adige Estradası da aynı hal içinde. Böyle olmasına rağmen yetenekli Adige gençlerinin ayakları üzerinde durması için iyi organize edilmiş yarışmaların faydalı olacağını düşünüyorum, bu gençlere de başarılı olmalarını diliyorum.
Elimden geldiği ölçüde, yürekten çok bağlı olduğum Adigey ve kardeş cumhuriyetlerimizde yaşayanların hayırlı yıllara girmeleri, sağlık ve esen-başarı dolu yıllarda her zaman birbirlerine bağlı olmalarını istiyor-diliyorum.
Ç’ERE Nurihan: Zavur bizimle sohbet ettiğin için teşekkürler.