ÇERKES HALKININ ETNO-HİSTORİK SÖZLÜĞÜ
Dr. Batıray Özbek Yedic


A     B     C     Ç     D     E     F     G     H     I    

 
İ     J      K     L    
M
   N    O    Ö     P     Q     R    

S    Ş      T    Tl     U     V     W    X    Y    
Z

Notlar:
1) Terimlerin çeşitli dillerde yazılışları /  işareti ile ayrılmıştır Adige/Adghe vs. gibi
2) Sözcüklerin yazılışında Latin ve Kiril harfleri kullanılmış ve .-  işareti ile ayrılmıştır. Adige-Адыгэ
3) Yabancı kaynaklı sözcüklerin Türkçe okunuşları parantez içinde yazılmıştır; Schapsugh (Şapsuğ)
4) Kesme işaretinin alfabetik sıralamada önem verilmemiştir.

 

Ödipus kompleksi, Nart efsanelerinde Nart Setenay'ın eşi Verzemec arasında geçen konuşmada 'oğlu' Savsırıqo ile evlenebilme isteğini dile getirmektedir. Nart Verzemec yaşlanarak ölüm zamanı gelince adet gereği Nart ölüm meclisine gider. Eşi Setenay'a göre o halen dinç ve dinamik bir Nart'dır ve öldürülmesini istemez. Setenay, Nart Alec’in evinde toplanan Ölüm Meclisi'nde Verzemec’in nasıl hareket edeceğini sıkı sıkıya öğütleyerek gönderir. Setenay daha önceden nasıl ve ne şekilde hareket edeceğini öğütlediği  oğlu Savsırıqo'yu da meclise gönderir. Meclise alınmak istenmeyen Savsırıqo zorla girer ve meclisi dağıtır. Verzemec kendini pencereden dışarı atarak, atına atladığı gibi evine geri gelir. Korku içinde titreyerek yatağına uzanır. Olanlardan hiçbir haberi yokmuş gibi davranan Setenay, eşinden olan bitenleri öğrenir. Daha sonra eşine şu soruyu yöneltir; ''O kahramanı oğlun olarak mı yoksa kardeşin  olmasını istersin?'' Verzemec; ''oğlum olmasını istedim'' der. Setenay da; ''o senin oğlun'' der. Eğer ''kardeşim olsun'' deseydin ''seni öldürterek onunla evlenecektim'' der. Geleneklere göre evlenebilirdi de. Çünkü yanan bir taştan doğan Sawsırqo, Seteney'ın hem öz annesi değildi, hem annesinin sütünü de emmemişti.

 

Öksinos, Karadeniz'in öfkeli dalgalarından dolayı verilen 'Aksinos' adının karşıtı olarak "dost, misafirperver" anlamına gelen bu isim Yunanlarca verilmiş ve bu iyi anlamlı isimle, deniz tanrısını memnun ederek Karadeniz'in öfkesini azaltmak istemişlerdir. Bkz. Aksinos


A     B     C     Ç     D     E     F     G     H     I    

 
İ     J      K     L    
M
   N    O    Ö     P     Q     R    

S    Ş      T    Tl     U     V     W    X    Y    
Z

.........................................................................................................................................