ÇETAWE İbrahim
A.C. Çeraş Tembot Sosyal Bilimler Araştırma Enstitüsü çalışanı sosyal bilimci NEHAY Saida tarafından kısa bir süre önce yayımlanan “Konukevi Anlatımları” (Хьак1эщ Kъэбархэр) adlı kitabın tanıtım toplantısı 05 Nisan 2023 günü enstitüde yapıldı.
Dr. BİDANOKO Marziyat tarafından yönetilen toplantıda enstitü çalışanları, sivil toplum temsilcileri, vatana dönüş yapmış olanlar, KUAY İsmail’in ailesinden kişiler bulundular.
Kitabı yayımlayan NEHAY Saida, Dr. BIRSIR Batırbiy, Dr. KUYOKO Asfar, bilim insanları ÇUYAKO Nafset, ŞAKO Mir ve YEMİÇ Nurcan konu ile ilgili konuşmalar yaptılar.
KUAY İsmail’in yaşadığı köyü Hakurınhable’den gelen, sanatçı YUSIP Zavur yönetimindeki “Cenıko” adlı müzik gurubu eski Çerkes halk şarkılarını seslendirdi.
Adıge tiyatrosu sanatçıları HAKUY Anzavur ve THAKUAHO Marcenet sözlü edebiyat ürünlerinin teatral sunumlarını yaptılar.
Toplantı bitiminde “Cenıko” şarkı topluluğu üyelerine teşekkür belgeleri verildi,katılımcılara “Konukevi Anlatımları” kitabı armağan edildi.
Toplantıya katılan bilim insanlarının konuşmalarından aldığım notlar şöyle:
A.C. Çeraş Tembot Sosyal Bilimler Araştırma Enstitüsü atalar mirası sözlü edebiyat ürünlerini 1950’li yıllardan itibaren derlemeye başlamış. Bugüne kadar onbinlerce sözlü edebiyat ürünü derlenmiş, bunların bir bölümu kitap olarak yayınlanmış. Enstitü arşivlerinde içlerinde Latin esaslı alfabe ile yazılmış olanlarda olmak üzere hala yayınlanmamış çok miktarda doküman bulunuyormuş.
KUAY kardeşler Zefes ve İsmail Hakurınhable köyünün yetiştirdiği iki önemli sözlü edebiyat anlatıcısı imiş. KUAY Zefes yedi ciltlik “Nartlar” kitabında en fazla anlatımı yer alanlardanmış.
KUAY İsmail’in anlatımları bugüne kadar yayımlanmış birçok kitapta yer almış.
KUAY kardeşler Nart kahramanlarından Sosruko’dan hoşlanmaz, Şebatnuko’yu severlermiş.
Sözlü edebiyat anlatıcısının hikeyede kendiliğinden değişiklik yapması, ilavelerde bulunması dinleyicilerce anlaşılır, bu tür anlatımlar dinlenmezmiş.
Kısacası halkımızın eskiliğinin ve köklerinin derinliğinin bir kanıtı olan sözlü edebiyat ürünlerimiz üzerine bugüne kadar yapılmış çok iş olduğu gibi halende yapılması gereken çok çalışma var.
