ТОЩlРЭ ЕТХУАНЭ
ГУКЪИНЭ
YİRMİ BEŞİNCİ DERS
Bu dersimizde dilin
işleyiş özellikleri üzerinde daha detaylı bir
çalışma yapacağız. Dilin işleyiş özellikleri iyi
anlaşılırsa bu yapılan veya yapılacak olan
açıklamalara gerek kalmaz.
Her şey anlaşılır
hale gelebilir. Biz her şeye rağmen dilin işleyişi
ile ilgili bazı ayrıntıları bu dersimizde anlatmaya
devam edeceğiz.
Щытlэгъэн – Bir şey giymek
Щыхын – Bir şeyi çıkarmak
Зыхуэпэн -- Giyinmek
Зытlэщын – Soyunmak ( Buradaki soyunmak çıplak hale
gelmek anlamında değildir. Bu soyunma günlük hayatta
toplum içerisinde giydiğimiz elbiselerin yeni
ortamdaki rahat oturuşumuza uygun hale gelmesi için
yapılan elbise değişikliği için yapılan soyunmadır.
Diğer soyunma ise -- зыупцlэнын -- bu ders
içerisinde ele alınmayacaktır. )
Зафер къищэхуа джанэр зыщетlагъэ.
Zafer satın aldığı gömleği giyiniyor.
Giyinme kendi üzerine olduğu için fiil başına – зы—gelmiş.
Ар
сэ зыщызотlагъэ.
---- уэ зыщыботlагъэ
---
абы зыщетlагъэ.
---
дэ зыщыдотlагъэ.
---
фэ зыщывотlагъэ
---
абыхэм зыщатlагъэ.
Bu
fiil iki parçalı fiillere dahil olduğundan şahıs
ekleri -- щы -- ve -- тlэгъэн – arasına girmiştir.
Banlarla ilgili ön bilgi verilmişti ileride de daha
detaylı bilgi verilecektir.
Dilin ses bileşenleri ile ve işletimin farklı bazlar
alınarak işletimi diyalektler arasındaki
farklılıkları ortaya çıkardığını bilmemiz
gerektiğini düşünüyorum. Aslında dilin işleyiş
mantığı olarak farklılıklarının olmadığını
düşünüyorum. O mantık anlaşılır ise tüm
diyalektlerin anlaşılması sorun olmaktan çıkacaktır.
Зафер къищэхуа джанэр зыщитlагъэрэ?
Zafer aldığı gömleği giyiniyor mu?
Ар сэ зыщыстlагъэрэ?
--- уэ
зыщыптlагъэрэ?
--- абы
зыщитlагъэрэ?
--- дэ
зышыттlагъэрэ?
--- фэ
зыщыфтlагъэрэ?
--- абыхэм
зыщатlагъэрэ?
Зафер и лъэпэдхэр зышитlагъэкъым.
Zafer çoraplarını giyinmiyor.
Ар сэ зыщыстlагъэкъым.
--- уэ
зышыптlагъэкъым.
--- абы
зышитlагъэкъым.
--- дэ
зышыттlагъэкъым.
--- фэ
зышыфтlагъэкъым.
--- абыхэм
зышатlагъэкъым.
Зафер и пыlэр
зышщхьэритlагъэкъэ?
Zafer şapkasını giymiyor mu?
Ар сэ зыщыстlагъэкъэ?
--- уэ
зыщыптlагъэкъэ?
--- абы
зыщитlагъэкъэ?
--- дэ
зыщыттlагъэкъэ?
--- фэ
зыщыфтlагъэкъэ?
--- абыхэм
зыщатlагъэкъэ?
Мазэ и фащэхэр зыщитlэгъащ.
Maze elbiselerini giydi.
Ар
сэ зыщыстlэгъащ.
---
уэ зыщыптlэгъащ.
---
абы зыщитlэгъащ.
---
дэ зыщыттlэгъащ.
---
фэ зыщыфтlэгъащ.
---
абыхэм зыщатlэгъащ.
Burada eklerin değişimi ile щ kalkarsa cümlenin
soru cümlesi olduğunu , щ yerine къэ gelirse
olumsuz soru, къым gelirse soru cümlesi, т gelirse
bitmiş zaman cümlesi, нущ gelir ise gelecek zaman
cümlesi veya benzeri detaylar daha önceki derslerde
anlatıldığından daha fazla detaylara
girilmeyecektir.
Зафер и пыlэр зыщхьэритlагъэри унэм къыщlэкlащ.
Zafer şapkasını giyip evden çıktı.
Başına giyindiği için baş eki geldiğini fark
ettiniz.
Biz
başına giyinmeyi çıkararak yazacak olursak;
Ар
сэ зыщыстlагъэри унэм сыкъыщlэкlащ.
---
уэ зыщыптlагъэри унэм укъыщlэкlащ.
---
абы зыщитlагъэри унэм къыщlэкlащ.
---
дэ зыщыттlагъэри унэм дыкъыщlэкlащ.
---
фэ зыщыфтlагъэри унэм фыкъыщlэкlащ.
---
абыхэм зыщатlагъэри унэм къыщlэкlахэщ.
Ev
bir örtme altı olarak düşünüldüğü için altından
çıkmak şeklinde sözcük oluşmuş. Ayrıca burada
anlatımı yapan olayın müdahili ve evin dışındaki bir
anlatım olduğu anlaşılabilir. Daha önceden genel
kabullerde değinilmişti. Eğer evdeki biri
dışarıdakine bir anlatım sunsaydı къыщlэкlащ
yerine ныщlэкlащ olacaktı veya kendisi sadece
evdekilere bir anlatım olarak sunum yapsaydı sadece
щlэкlащ diyecekti.
Зафер, уи лъэпэдхэр зыщытlагъэй унэм къыщlэкl.
Zafer çoraplarını giy de evden çık.
Dili öğrenme üzerinde çalışma yapanların bunlarla
çokça alıştırma yapmaları kendilerini
geliştirecektir. Burada anlatılanlar salt bilgi
olarak verilmesi ve öğrenilmesinin bir kazanımı
olacağını düşünmüyorum. Eğer onlar pratiğe
aktarılmadığı sürece biliyor olmanın bir yararı
olmayacaktır. Bu temel basamaklar dilin işletim
mantığının verilmesine yöneliktir. Öğrenici bunu
pratiğe dökmesi gerekir veya öğreticilerin
metinlerden bunları açabilmelerine yönelik
çalışmalardır.
Cümle oluşumu bu dilde fiilin sıfat haline
getirilmesi ve başına sonuna ön ekler son ekler
şahıs ekleri getirilmesinden ibarettir. Bu durum
dilin öğrenimini kolay hale getiriyor. Dilin ses
dili olması nedeniyle seslerin doğru çıkarılması
temel esastır. Bundan sonrası ise kolaydır. Cümlenin
kurulumu mantığını kavramak gerekir. Cümlelerin
mantığı – sen beni sevensin – ben senin
giyindirdiğinim – şeklindeki cümle yapılarıdır.
Mantık anlaşılır ise iş kolaylaşır. Dikkat ederseniz
bu cümlelerde iki tane şahıs eki vardır. Ses
bileşenleri ayrıca alıştırmalarla anlaşılması
gerekir.
И
фащэхэр Мазэ Зафер щрегъэтlагъэ.
Zafer Maze’nin elbiselerini giyindirdiriyor.
Ар
сэ -------- сэ ---------- зы – щы – зы ---- з ---- о
– гъэ -- тlагъэ.
--- уэ -------- уэ ----------- зы –
щы – у ------ б ---- о ----------------- .
--- абы ------ абы -------- зы – щы
-- . – р – е ----------------------- .
--- дэ -------- дэ ----------- зы –
щы – ды---- д ---- о ----------------- .
--- фэ -------- фэ ----------- зы –
щы – вы --- в ---- о ----------------- .
--- абыхэм – абыхэм --- за – щы --
. –р --а ------------------------ .
Bu
tablo işletiminden sadece şimdiki zaman olumlu
söyleminin çekimi olduğunu biliyoruz. Bu tablonun
işletiminde özel bazı durumlar olsa dahi genel yapı
olarak işletim mantığını vermesi bakımından
önemlidir ve işletiminin kavranması gerekir. Burada
ар yerine herhangi bir
elbise adı konulabilir. O herhangi bir elbiseyi
temsil etmektedir. Ayrıca -- Ар абыхэм -- ile
başlayan cümlelerin ilk ön ekinin çoğul eki alma
durumunda olduğunu da görebilirsiniz.
Ар сэ
-------- сэ ----------
зы – щы – зы
---- з ---- о – гъэ -- тlагъэ.
--- уэ --------
уэ
----------- зы – щы – у ------
б ---- о
----------------- .
--- абы ------ абы -------- зы – щы
-- . – р – е ----------------------- .
--- дэ -------- дэ ----------- зы –
щы – ды---- д ---- о ----------------- .
--- фэ -------- фэ ----------- зы –
щы – вы --- в ---- о ----------------- .
--- абыхэм – абыхэм --- за – щы --
. –р --а ------------------------ .
Ар
сэ уэ зыщызыбогъэтlагъэ.
Onu
bana sen giydirensin.
(
Onu bana sen giydiriyorsun. )
Ар сэ
-------- сэ ----------
зы – щы – зы
---- з ---- о – гъэ -- тlагъэ.
--- уэ -------- уэ ----------- зы –
щы – у ------ б ---- о ----------------- .
--- абы ------ абы -------- зы – щы
-- . – р – е ----------------------- .
--- дэ -------- дэ ----------- зы –
щы – ды---- д ---- о ----------------- .
--- фэ --------
фэ
----------- зы – щы – вы ---
в ---- о
----------------- .
--- абыхэм – абыхэм --- за – щы --
. –р --а ------------------------ .
Ар сэ фэ зыщызывогъэтlагъэ.
Onu
bana siz giydirensiniz.
(
Onu bana siz giydiriyorsunuz. )
Şimdiki zaman olumlu özel söylemi dışındaki diğer
tüm cümlelerin kalıbı;
Ар
сэ --------- сэ -------- зы – щы – зы – з – гъэ –
тlэгъа – щ.
---
уэ ---------- уэ -------- зы – щы – у --- б
---------------------- .
---
абы ------- абы ------ зы – щы -- . р
– е --------------------- .
---
дэ --------- дэ ------- -зы – щы – ды
– д --------------------- .
---
фэ --------- фэ -------- зы – щы – вы
– в --------------------- .
---
абыхэм – абыхэм – зы – щы – а – р -
а ------------------- .
Bu
tabloda щ kalkarsa ve yerine
konulacak eklerin katacakları anlamlar ile ilgili
açıklamalar defalarca yapıldığı için yeniden
anlatıma sanırım gerek yoktur. Ayrıca oluşan ses
bileşenleri de alıştırmalar yaparak
çıkarabileceğinizi sanıyorum.
Ар сэ
--------- сэ
-------- зы – щы – зы –
з – гъэ – тlэгъа –
щ.
---
уэ ---------- уэ -------- зы – щы – у --- б
---------------------- .
---
абы ------- абы ------ зы – щы -- . р
– е --------------------- .
---
дэ --------- дэ ------- -зы – щы – ды
– д --------------------- .
---
фэ ---------
фэ -------- зы – щы
– вы – в
--------------------- .
---
абыхэм – абыхэм – зы – щы – а – р -
а ------------------- .
Ар фэ сэ зыщывызгъэтlэгъащ.
Onu
size ben giyindirdim.
Ар сэ
--------- сэ -------- зы – щы – зы – з – гъэ –
тlэгъа – щ.
---
уэ ---------- уэ -------- зы – щы – у --- б
---------------------- .
---
абы ------- абы ------ зы – щы -- . р
– е --------------------- .
---
дэ --------- дэ
------- -зы – щы – ды –
д
--------------------- .
---
фэ ---------
фэ -------- зы – щы
– вы – в
--------------------- .
---
абыхэм – абыхэм – зы – щы – а – р -
а ------------------- .
Ар фэ дэ зыщывэдгъэтlэгъащ.
Onu
size biz giyindirdik. ( giydirdik )
Ар сэ
--------- сэ
-------- зы – щы – зы –
з – гъэ – тlэгъа –
щ.
---
уэ
---------- уэ --------
зы – щы – у
--- б ---------------------- .
---
абы ------- абы ------ зы – щы -- . р
– е --------------------- .
---
дэ --------- дэ ------- -зы – щы – ды
– д --------------------- .
---
фэ --------- фэ -------- зы – щы – вы
– в --------------------- .
---
абыхэм – абыхэм – зы – щы – а – р -
а ------------------- .
Ар уэ сэ зыщыузгъэтlэгъащ.
Ар уэ сэ зыщозгъэтlэгъащ.
Onu
sana ben giyindirdim. ( giydirdim )
Зыщыхын – giydiği herhangi bir giysiyi çıkarmak da
tamamen
щытlэгъэн
– giymek gibidir.
Зафер и пыlэр зыщхьэрихри пилъащ.
Zafer şapkasını çıkarıp astı.
Мазэ и лъэпэдхэр зыщихащ.
Maze çoraplarını çıkardı.
И
лъакъуэхэр фlитхьэщlыкlащ.
Ayaklarını yıkadı.
Сыт
Зафер ищlэр? – Zafer ne yapıyor?
И
лъэпэдхэр щех. – Çoraplarını çıkarıyor.
Ар
сэ щызох.
---
уэ щыбох.
---
абы щех.
---
дэ щыдох.
---
фэ щывох.
--- абыхэм щах.
Ар сэ щысхащ.
--- уэ щыпхащ.
--- абы щихащ.
--- дэ щытхащ.
--- фэ щыфхащ.
--- абыхэм щахащ.
Bu
sözcüğün tüm işleyiş mantığı ve kalıpları diğerinin
aynısı olduğundan bu kadarı ile yetiniyoruz.
Öğreniciler detaylı çalışma yaparak kendilerini
geliştirmeleri gerekir. Щытlэгъэн – щыхын
Щы
–тlэгъэн
Щы
-- хын
Buraya kadar konu bahsi yaptığımız şeyler bir şeyi
giymek veya çıkarmak üzerine olmuştur. Şimdi de
giyinmek eylemi yani yapılan işin, giyilenin değil
de kişinin yaptığı işin konu bahsi yapıldığı yapıya
bakalım. Хуэпэн – тlэщlын.
Зыхуэпэн – хуэпа – хуапэ – giyinmek yapısı
Bu
giyinmek yapısının bir şey ile olacağından şahıslar
м haline girmek durumundadırlar.
Зафер пщэдджыжьым къотэджри зехуапэ.
Zafer sabah kalkıp giyiniyor.
Giyiniyorum. --------- giyiniyor muyum? --------
giyinmiyorum.
Сэ
зызохуапэ.-------- зысхуапэрэ? ------------
зысхуапэкъым.
Уэ
зыбохуапэ.-------- зыпхуапэрэ? ------------
зыпхуапэкъым.
Абы
зехуапэ. --------- зихуапэрэ? --------------
зихуапэкъым.
Дэ
зыдохуапэ. ------- зытхуапэрэ? -------------
зытхуапэкъым.
Фэ
зывохуапэ. ------- зыфхуапэрэ? ------------
зыфхуапэкъым.
Абыхэм захуапэ. ---- захуапэрэ? ---------------
захуапэкъым.
Зафер пщэдджыжьым къэтэджри зихуэпащ.
Zafer, sabah kalkıp giyindi.
Сэ
зысхуэпащ.
Уэ
зыпхуэпащ.
Абы
зихуэпащ.
Дэ
зытхуэпащ.
Фэ
зыфхуэпащ.
Абыхэм захуэпащ.
Bu
tablodan щ kalkarsa soru cümlesi – giyindim mi?
Къым – giyinmedim.
Къэ?
– giyinmedim mi?
Ну?
– giyinecek miyim?
Нущ
-- giyineceğim
Нщ
– giyineyim.
Н?
– giyinir miyim?
Т.
– giyinmiştim.
Т?
– ( vurgu ile ) giyinmiş miydim?
Эт
-- giyiniyordum
Рэт?
– giyiniyor muydum?
Нт
– giyinirdim.
Нут
– giyinecektim.
Нутэкъым -- giyinmeyecektim
Нутэкъэ? – giyinmeyecek miydim?
Сэ
сыщыкlуам Зафер зыхуэпат.
Ben
gittiğimde zafer giyinmişti.
Зафер зимыхуапэу хадэм къехащ.
Zafer giyinmeden bahçeye indi.
Сэ
зызмыхуапэу хадэм сехащ.
Уэ
зомыхуапэу хадэм уехащ.
Абы
зимыхуапэу хадэм ехащ.
Дэ
зыдмыхуапэу хадэм дехащ.
Фэ
зывмыхуапэу хадэм фехащ.
Абыхэм замыхуапэу хадэм ехахэщ.
Зафер зихуапэри унэм щlэкlащ.
Zafer giyinip evden çıktı.
Сэ
зысхуапэри унэм сыщlэкlащ.
Уэ
зыпхуапэри унэм ущlэкlащ.
Абы
зихуапэри унэм щlэкlащ.
Дэ
зытхуапэри унэм дыщlэкlащ.
Фэ
зыфхуапэри унэм фыщlэкlащ.
Абыхэм захуапэри унэм щlэкlахэщ.
Зафер унэ нэщlым зыщихуэпащ.
Zafer boş evde giyindi.
Сэ
унэ нэщlым зыщысхуэпащ.
Уэ
унэ нэщlым зыщыпхуэпащ.
Абы
унэ нэщlым зыщихуэпащ.
дэ
унэ нэщlым зыщытхуэпащ.
Фэ
унэ нэщlым зыщыфхуэпащ.
Абыхэм унэ нэщlым зыщахуэпащ.
Зафер зихуэпэнурэ унэм къыщlэкlынущ.
Zafer giyinip evden çıkacak.
Сэ
зысхуэпэнурэ унэм сыщlэкlынущ.
Уэ
зыпхуэпэнурэ унэм ущlэкlынущ.
Абы
зихуэпэнурэ унэм щlэкlынущ.
Дэ
зытхуэпэнурэ унэм дыщlэкlынущ.
Фэ
зыфхуэпэнурэ унэм фыщlэкlынущ.
Абыхэм захуэпэнурэ унэм щlэкlынухэщ.
Birisine elbiseler alarak giyindirmek veya
giyinmesine yardım ederek giyindirmek.
Yani bir kişinin bir kişiyi giyindirmesini gösteren
bu tabloda değişecek olanlar sadece şahıs ekleri ile
zaman ekleri, olumlu olumsuzluk ekleri, ön ek ve son
eklerin eklemlenmesi ile oluşacak değişimlerdir.
Şimdiki zaman olumlu söylemi dışında farklı söylem
oluşturmaz. Biz bu tablodan çıkaracağımız cüleleri
yazmakla bitiremeyiz. Yapmamız gereken tablonun
işleyişini kavrayıp onu işleterek cümleler
üretmektir.
Сэ
---------- сэ ----------- зы – зы --- з – гъэ –
хуэпа -- щ.
Уэ
---------- уэ ----------- зы – у
----- б – гъэ -------------- .
Абы
------- абы --------- зы -- . –р – и
– гъэ -------------- .
Дэ
--------- дэ ----------- зы – ды ---
д – гъэ -------------- .
Фэ
--------- фэ ----------- зы – вы ---
в – гъэ -------------- .
Абыхэм – абыхэм ---- зы – е – р – а
– гъэ ------------- .
Щ –
yerine konulabilecek ekleri zaten biliyoruz.
Сэ
---------- сэ -----------
зы – зы ---
з – гъэ – хуэпа -- щ.
Уэ
---------- уэ
----------- зы – у -----
б – гъэ
-------------- .
Абы
------- абы --------- зы -- . –р – и
– гъэ -------------- .
Дэ
--------- дэ ----------- зы – ды ---
д – гъэ -------------- .
Фэ
--------- фэ ----------- зы – вы ---
в – гъэ -------------- .
Абыхэм – абыхэм ---- зы – е – р – а
– гъэ ------------- .
Сэ
уэ зызыбгъэхуэпащ.
Sen
beni giyindirdin.
(
Sen beni giyindirmiş olansın )
Сэ
---------- сэ
----------- зы – зы ---
з – гъэ – хуэпа --
щ.
Уэ
---------- уэ -----------
зы
– у ----- б – гъэ
-------------- .
Абы
------- абы --------- зы -- . –р – и
– гъэ -------------- .
Дэ
--------- дэ ----------- зы – ды ---
д – гъэ -------------- .
Фэ
--------- фэ ----------- зы – вы ---
в – гъэ -------------- .
Абыхэм – абыхэм ---- зы – е – р – а
– гъэ ------------- .
Уэ
сэ зыузгъэхуэпащ.
Уэ
сэ зозгъэхуэпащ.
Seni ben giyindirdim.
(
seni ben giyindirmiş olanım )
Сэ
---------- сэ
----------- зы – зы ---
з – гъэ – хуэпа --
щ.
Уэ
---------- уэ ----------- зы – у
----- б – гъэ -------------- .
Абы
------- абы --------- зы -- . –р – и
– гъэ -------------- .
Дэ
--------- дэ ----------- зы – ды ---
д – гъэ -------------- .
Фэ
--------- фэ ----------- зы – вы ---
в – гъэ -------------- .
Абыхэм –
абыхэм ----
зы – е – р –
а – гъэ ------------- .
Абыхэм сэ зыезгъэхуэпахэщ.
Абыхэм сэ зезгъэхуэпахэщ.
Onları ben giyindirdim.
Абыхэм – ile başlayan cümle sonu çoğul eki alır.
Сэ
---------- сэ -----------
зы – зы ---
з – гъэ – хуэпа -- щ.
Уэ
---------- уэ ----------- зы – у
----- б – гъэ -------------- .
Абы
------- абы --------- зы -- . –р – и
– гъэ -------------- .
Дэ
--------- дэ ----------- зы – ды ---
д – гъэ -------------- .
Фэ
--------- фэ
----------- зы – вы ---
в – гъэ
-------------- .
Абыхэм – абыхэм ---- зы – е – р – а
– гъэ ------------- .
Сэ
фэ зызывгъэхуэпакъым.
Beni siz giyindirmediniz.
Сэ
---------- сэ ----------- зы – зы --- з – гъэ –
хуэпа -- щ.
Уэ
---------- уэ ----------- зы – у
----- б – гъэ -------------- .
Абы
------- абы --------- зы -- . –р – и
– гъэ -------------- .
Дэ ---------
дэ -----------
зы – ды ---
д – гъэ -------------- .
Фэ
--------- фэ
----------- зы – вы ---
в – гъэ
-------------- .
Абыхэм – абыхэм ---- зы – е – р – а
– гъэ ------------- .
Дэ
фэ зыдывгъэхуэпат.
Bizi siz giyindirmiştiniz.
Зытlэщlын – Soyunmak, yeni ortama uygun hale gelmek,
rahat oturur hale gelmek için üst değişikliği yapmak
için soyunmak. Oturacak veya yatacak elbiseleri ile
kalmaya soyunmak. Çıplak olmak anlamında değildir.
Зафер зетlэщlри псым хохьэ.
Zafer soyunup suya giriyor.
Yani suya girme konumuna kendini getiriyor ve
giriyor.
Сэ
зызотlэщl.
Уэ
зыботlэщl.
Абы
зетlэщl.
Дэ
зыдотlэщl.
Фэ
зывотlэщl.
Абыхэм затlэщl.
Зафер унэм къыщlэхьэжри зыщитlэщlыжащ.
Сэ
унэм сыщlэхьэри зыщыстlэщlащ.
Уэ
унэм ущlэхьэри зыщыптlэщlащ.
Абы
унэм сыщlэхьэри зыщитlэщlащ.
Дэ
унэм дыщlэхьэри зыщыттlэщlащ.
Фэ
унэм фыщlэхьэри зыщыфтlэщlащ.
Абыхэм унэм щlэхьэхэрири зыщатlэщlащ.
Bu
sözcük de tıpkı giyinmedeki cümle kalıbı şeklinde
işletilebilir.
Birisinin birisini soyundurması;
Сэ
--------- сэ -------- зы – зы ---- з – гъэ – тlэщlа
– щ.
Уэ
---------- уэ --------- зы
--- у ----- б – гъэ --------------- .
Абы
------- абы ------ -зы -- - . –р – и
– гъэ -------------- .
Дэ
---------- дэ --------- зы – ды ----
д – гъэ -------------- .
Фэ
---------- фэ
--------- зы – вы ---- в – гъэ -------------- .
Абыхэм --- абыхэм -- зы – е – р – а
– гъэ ------------- .
Bu
cümle kalıbını örnek olarak işletecek olur isek;
Сэ
--------- сэ ---------- зы – зы ---- з – гъэ –
тlэщlа – щ.
Уэ
---------- уэ ----------
зы
--- у ----- б – гъэ
--------------- .
Абы
------- абы
-------- зы -- - . –р –
и – гъэ
-------------- .
Дэ
---------- дэ ----------
зы – ды ---- д – гъэ -------------- .
Фэ
---------- фэ
---------- зы – вы --- в – гъэ ---------------
.
Абыхэм --- абыхэм --- зы – е – р – а
– гъэ -------------- .
Уэ
абы зыуигъэт!эщ!акъым.
Seni o soyundurmadı.
Сэ
--------- сэ ---------- зы – зы ---- з – гъэ –
тlэщlа – щ.
Уэ
---------- уэ ---------- зы --- у
----- б – гъэ --------------- .
Абы -------
абы
--------
зы
-- - . –р – и – гъэ
-------------- .
Дэ
---------- дэ ----------
зы – ды ---- д – гъэ -------------- .
Фэ
---------- фэ
---------- зы – вы --- в – гъэ ---------------
.
Абыхэм --- абыхэм --- зы – е – р – а
– гъэ -------------- .
Абы абы зыригъэт!эщ!а?
O
onu soyundurdu mu?
Сэ
--------- сэ ---------- зы – зы ---- з – гъэ –
тlэщlа – щ.
Уэ
---------- уэ
---------- зы --- у -----
б – гъэ --------------- .
Абы
------- абы --------
зы -- - . –р – и – гъэ -------------- .
Дэ
---------- дэ ----------
зы – ды ---- д – гъэ -------------- .
Фэ
---------- фэ
---------- зы – вы --- в – гъэ ---------------
.
Абыхэм ---
абыхэм ---
зы – е – р –
а – гъэ -------------- .
Абыхэм уэ зыебгъэтlэщlащ.
Абыхэм уэ зебгъэтlэшlащ.
Onlar seni soyundurdular.
Bu
durum didik didik etme anlamı da taşıdığından
hırsızlık vakası olarak soyma anlamına da cümlenin
gelişine göre gelebilir. Hırsızlıktan soyma anlamına
gelen esas fiil ise -- хъунчlэн -- dir.
Лэжьыгъэр зыхэзылъхьар Щокъул Илхьэнщ. |