ELBEG Murat Duman 31.12.2005 Her yıl sonunda oturup biraz düşünürüm, bu yıl neler yaşadım, neler yaşadık diye. Bazen de yaşadıklarımı unutmamak için kısa notlar alırım. Geçenlerde notlarımı karıştırırken 2004 yılının…
ELBEG Murat Duman 24.12.2005 Kurbağayı içi kaynar su dolu bir kabın içine attığınızda, anında sıcaklığı algılar ve tek sıçrayışta kabın içinden çıkar. Ancak kabın içine soğuk su koyar ve yavaş…
ELBEG Murat Duman 17.12.2005 Yaşam, kimilerine göre bir tesadüf, kimilerine göre bir lütuftur. Yaşam, kimi zaman bendir, kimi zaman biz. Yaşam, çıkmazdır bazen. Yaşam, anne babamızın yaptığı bir hatadır beklide.…
ELBEG Murat Duman 10.12.2005 Üzerlerine siyah zift sürülmüş tahtaları, ahşap raflarında tüm ürünlerin bulunduğu, masanın üzerinde birçok yerine gelişi güzel notlar ve sayılar yazıldığı veresiye defterleri olan, çocukluğumun o eski…
ELBEG Murat Duman 03.12.2005 Vaktiyle bir köyde kendi halinde ihtiyar bir köylü yaşarmış. Adamın haylaz bir oğlu varmış. Sürekli oğlundan yakınır, oğluna “sen adam olamasın” der dururmuş. Gel zaman git…
ELBEG Murat Duman 26.11.2005 Malumunuz, demokrasi halkın egemenliğine dayalı bir yönetim biçimi. Halkın özgür iradesiyle seçtiği yöneticilerinin halk için çalışmasıdır. Artıları ve eksileri olan bir sistem… Doğru kullanıldığında son derece…
Sezai Babakuş 10.01.2015 Kurgu boşa çıktı, Kafkasya ve Kafkas halkları 2014’ü kazasız-belasız atlattı. Kurgu tutsaydı, muhtemelen Kafkasya, şu günlerde, Batı ile Rusya arasında yaşanan yeni soğuk savaşın yegane sıcak hattı…
Sezai Babakuş 15.12.2014 “Ne kadar söz varsa düne ait Dünle beraber gitti cancağızım Şimdi yeni şeyler söylemek lazım.” Mevlana “Gelmişini-geçmişini bilmeyenin dünyası şimdi gördüğü kadardır.” Neşat Ertaş Bugünü anlamak… Toplumumuzun…
Sezai Babakuş 05.06.2014 Abhazya’da, mufalefetin parlamentoyu, yönetim merkezlerini ve radyo-televizyon kurumunu işgaliyle başlayan siyasi kriz, erken seçim mutabakatıyla şimdilik yatışmış görünüyor. Krizin çatışmaya dönüşmeden ve kan akmadan atlatılmış olmasını bir…
Sezai Babakuş 20.10.2013 28 Eylül-8 Ekim (2013) tarihleri arasında, Kartal Belediye Başkanı Altınok Öz’ün de yer aldığı kalabalık bir heyetle Abhazya’daydık. Zafer ve özgürlük günü kutlamalarına katıldık, devlet yetkilileriyle ve…
Sezai Babakuş 17.09.2013 M.Ö. 5.binyıl Abhazların ilk ataları Abeşla’ların bugünkü Abhazya ve çevresinde tarih sahnesine çıkışı. 3.binyıl Abhazların ataları Abasg, Apsil, Sanik ve Misimian’ların bugünkü Abhazya ve çevresinde…
Sezai Babakuş 25.01.2013 Sanal sitedeki komşumun öfkesi de başbakanınki gibi, durdurulamaz ve kontrol edilemez. Büyük, güçlü ve ‘her faninin tadacağı’ türden mutlak bir öfke. Ne yapsanız ondan kaçamazsınız, sadece sırasının…
Sezai Babakuş 14.09.2012 30 Eylül: Abhazya’nın zafer ve özgürlük günü Bize dair ne varsa bir satırda söylenmiştir: Biz halkız, yeniden doğarız ölümlerde... Nartların çocuklarıyız biz; savaşlarda-sürgünlerde ölsek, kırılsak, savrulsak da...…
Sezai Babakuş 12.05.2012 Benim 21 Mayıs’ım geçmiş-bugün-gelecek yolculuğudur; kendimi keşfederim, ait olduğum toplumun geçmişine uzanırım, köklerime tutunurum ve buradan bir gelecek tasavvur ederim. 21 Mayıs bana der ki, sen Kafkasyalısın,…
Sezai Babakuş 20.04.2012 Abhazya’dan Nazım Geçti, İzi Kaldı Yadigar... Dünya şairi Nazım Hikmet’in sık sık Abhazya’yı ziyaret ettiğini ve bazı şiirlerini burada yazdığını biliriz. 4 Nisan 1955’de çekilmiş bu fotoğrafa…
Sezai Babakuş 28.02.2012 Geçen hafta Abhazya Devlet Başkanı Aleksandr Ankvab’a düzenlenen suikast girişimi, Abhazya’nın ne kadar keskin bir süreçten geçmekte olduğunu gösteriyor. 22 Şubat (2012) sabahı ağır silahlarla (bombalar, roketatarlar,…
Sezai Babakuş 16.02.2012 Geçen hafta, Türkiye’nin yüz yıllık ulus-devlet serüveninde yok sayılan, bastırılan, mağdur edilen, ezilen, zulüm edilen, dışlanan, hakları gaspedilen, kıyıma ve asimilasyona uğrayan... velhasılı öteki’leştirilen halkların ve dinlerin…
Sezai Babakuş 03.02.2012 2012’yi sevmedim, rehavet ve karamsarlık olup çöktü üstüme. Günlerdir miskinliğin postunda yatıyorum. Ivır-zıvır özlük işler, biraz gazete-dergi, biraz internet-facebook, biraz televizyon-kitap... Bir de, penceremden görünen manzaraya dalıp…
Sezai Babakuş 20.12.2011 Abhazya’da zamanın ruhu: Herşey değişir, ve herşey aynı kalır... Tam yirmi yıl sonra Ritsa’nın balkonundan baktım “Tanrı’nın ülkesi”ne. Zamanın durduğu andı ve herşey yolundaydı... Şafak vakti, dostlarımın…
Sezai Babakuş 07.12.2011 Kafkas Dernekleri Federasyonu’muzun (KAFFED) 5. genel kurulu (3-4 Aralık, Ankara), her bakımdan çok başarılı geçti. Dinamik, çoksesli, tartışmalı ve düzeyli bir genel kuruldu. Kazanan ‘birlik’ oldu. Katılan…
Sezai Babakuş 13.10.2011 1 Ekim’de Akbalık’ta tarihi bir gün yaşadık. Abhazya’nın özgürlük bayramını kutladık, şehitlerimizi andık, gazilerimizi selamladık. 30 Eylül 1993’de zafer kazandıran birlik ruhunu yeniden dalgalandırdık. 1 Ekim (2011)…
Sezai Babakuş 20.09.2011 Abhazya’nın özgürlük savaşında diyasporadan ilk şehidimiz Efkan’dır. O’nunla hiç tanışmadım; yüzünü fotoğraflardan, öyküsünü anlatılanlardan bilirim... Belki, savaşın başladığı 14 Ağustos’un (1992) hemen ardından Sakarya’da dernek merkezinde yaptığımız…
Sezai Babakuş 08.09.2011 Sohum’un ortasında bir park, parkın ortasında bir anıt, anıtın üstünde yüzlerce ad.... Her yıl, 27 Eylül sabahının alacasında üç insan, bir gün önce gelip yerleştikleri Ritsa Oteli’nden…
Sezai Babakuş 14.06.2011 12 Haziran’da Türkiye kendine yakışan bir şekilde sandıklandı. Sürpriz yok, genel görüntü değişmedi. Memleket, milliyetçi-mukaddesatçı ideolojinin dominasyonunda yoluna devam edecek. 12 Eylül 1980 askeri darbesiyle tahkim edilen…
Sezai Babakuş 01.06.2011 Mayıs ayını karmaşık duygularla geride bıraktık. 21 Mayıs anmasının muhasebesini tamamlayamadan, kısa süre önce Türkiye’ye gelişiyle hepimizi onurlandıran Abhazya Devlet Başkanı Sergey Bagapş’ın ölüm haberiyle sarsıldık. Velhasılı…
Sezai Babakuş 23.04.2011 21 Nisan, Çeçenistan’ın efsanevi lideri Cahar Dudayev’in ölüm yıldönümüdür. Bundan onbeş yıl önce (1996’da), aracı başında telefonla konuşurken yeri tespit edilmiş ve bir Rus savaş uçağı tarafından…
Sezai Babakuş 13.04.2011 Abhazya Cumhuriyeti Devlet Başkanı Sergey Bagapş’ın yıllardır beklenen Türkiye ziyareti nihayet gerçekleşti. 7-10 Nisan tarihleri arasında Ankara, Adapazarı ve İstanbul’da pekçok toplantıya katılan Bagapş ve beraberindeki heyet,…
Sezai Babakuş 31.03.2011 İkinci bölüme başlamadan önce, bu anlatının amacının başkasını teşhir etmek ya da başkasının sırrını ifşa etmek olmadığını belirtmek isterim. Zira sözkonusu kişi zaten memleket medyasına defalarca malolacak…
Sezai Babakuş 17.03.2011 ‘Koca kulak çetesi’nin dinlemeleri medyaya sızıp ‘İklim skandalı’ patlamasaydı, Fatih Altaylı ‘İklim’i Haber Türk’e çıkarıp uzun uzun konuşturmasaydı ve İsmet Berkan Hürriyet’te ‘İklim’in ‘Lian’a benzerliğini yazıp tuz…
Sezai Babakuş 07.03.2011 8 Mart, biz erkekler için en zor gündür. Ne yapacağımızı, ne diyeceğimizi, nasıl davranacağımızı şaşırırız. İktidardan düşmüş hükümet, emekliye sefkedilmiş general, açığa alınmış bürokrat gibi afallarız. 8…
Sezai Babakuş 03.03.2011 4 Mart (2010), Abhazya Cumhuriyeti’mizin kurucu lideri, 1992-93 savaşının başkomutanı ve ilk devlet başkanımız Vladislav Ardzınba’yı kaybettiğimiz gündür... O’nun kararlılığı, cesareti, ileri görüşlülüğü ve halkını kucaklayan liderliği…
Sezai Babakuş 01.03.2011 17 Şubat (1999), Birgül’ün veda yıldönümüydü. En küçük kızı Ceren, yukarıdaki fotoğrafını facebook üzerinden önümüze koyup hatırlamamızı sağladı. Fotoğraf tam da onun doğal bakışını yansıtıyor; samimi, mustehzi,…
Sezai Babakuş 23.02.2011 Diyasporadaki toplumsal örgütlülüğümüz son on yılda epey mesafe katetti. Uzun yıllar birbirinden habersiz çalışan derneklerimiz Kafkas Dernekleri Federasyonu (Kaf-Fed) çatısı altında biraraya gelerek hatırı sayılır bir güç…
Sezai Babakuş 16.02.2011 21 Şubat, ‘Dünya Anadil Günü’dür; anadile saygı günü... UNESCO (Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü) bu günü, kültürel çeşitliliği ve çokdilliliği desteklemek için kabul ve ilan…
Sezai Babakuş 08.02.2011 Hepiniz gibi ben de, Tunus’ta başlayıp Mısır’ı oradan da Ortadoğu’nun diğer ülkelerini sarsan büyük dalgalanmayı ilgiyle izliyorum. Toplumsal meselelere merakımı kırık dökük tarih-siyaset bilgimle harmanlayarak olanı biteni…
Sezai Babakuş 29.01.2011 Ruhi Su’nun ‘halimiz benziyor hallerinize’ türküsünü belki siz de duydunuz. Türkü kısadır, özdür, geleneksel bir ezginin üzerine yazılmış birkaç bilge sözdür. Evet, benzeşen hallerdir bireyleri ve toplumları…
Sezai Babakuş 21.01.2011 Kabardey-Balkar Cumhuriyeti’nde giderek artan radikal dinci terör saldırıları kadar, KBC Yönetimi’nin sorunu eski gelenekler üzerinden ve ‘sivil savunma komiteleri’ yoluyla çözme arayışı da sorgulanmaya muhtaç gözüküyor. ‘Dini…
Sezai Babakuş 12.01.2011 1864’den 1878’e onbeş yılda birbuçuk milyonduk vatanı terke zorlanan, 1990’dan 2010’a yirmi yılda üçbiniz vatana geri yolalan. Henüz üçbin dönüş öyküsü yazabildik, üç bin dönüş türküsü. Binleri…
Sezai Babakuş 05.01.2011 Kabardey-Balkar Cumhuriyeti’nde, en son değerli biliminsanı Arslan Tsipinov'un öldürülmesiyle doruğa çıkan kaotik şiddet ortamı, hepimizi kaygılandırıyor. Ülkeyi teslim alan bu vahim sürecin biran önce durmasını, barış ve…
Sezai Babakuş 03.01.2011 İşte yeni bir yıl başladı. Önümüzde, harca harca bitmez 360 küsur gün... Bu coğrafyada ortalama yaşam süresinin 70 yıl olduğunu düşünürsek ve hiç değilse bunu tutturacağımızı varsayarsak,…
Sezai Babakuş 28.12.2010 Bu yazıya başlık olmayı hakeden sözcüğü, en sevdiğim yazarlardan Ursula K. Le Guin’in okumakta olduğum aynı adlı kitabından ödünç aldım. Le Guin’in öyküleri, felsefi ve edebi lezzetlerle…
Sezai Babakuş 20.12.2010 ‘Ortak akıl’ peşinde koşmaktan kendi aklımı yitirip CC’deki okurlarımı biraz ihmal ettim, özür diliyorum. Son bir-iki hafta benim için epey yoğun-yorucu geçti. Henüz toparlanamadığım için, işin kolayına…
Sezai Babakuş 30.11.2010 Siyasetin, fırsatları ve riskleri yönetme sanatı olduğu söylenir. Fırsatlar mevzi kazanmak, riskler ise mevzi korumak için yönetilir. Her iki durumun da ustası olmak gerekiyor. Sadece fırsatlara odaklanıp…
Sezai Babakuş 23.11.2010 Son dönemlerde Çerkes tanımı üzerinden tuhaf bir Adige milliyetçiliği türedi, tıpkı daha önce sahne alan tuhaf Abhaz milliyetçiliği gibi. Tuhaf diyorum çünkü, sözcük oyunlarının sığlığında fırtına yaratmaktan…
Sezai Babakuş 08.11.2010 Hayat böyledir, çare yok; herkes sırası geldiğinde sonsuzluğa akıp gider. Sonsuzluk çağrısı kimine gencecikken ulaşır (isyan ederiz), kimine uzun bir yaşam bahşeder (minnet ederiz). Belki aslolan, hayatı yaşarken…
Sezai Babakuş 06.11.2010 Genel kabul görmüş pozitif tanımlamaya göre, toplumların yönlendirici gücü aydınlarıdır. Aydınlar toplumların aklı, vicdanı ve yaratıcı dinamiğidir; gelişime, değişime öncülük eden ‘mızrak ucu’dur... Yine de, toplum-aydın ilişkisi…
Sezai Babakuş 25.10.2010 Hayatın akışı hızlandıkça ve rekabet keskinleştikçe gençlerin özel ve toplumsal yaşam alanındaki rolleri artıyor; karar ve yönetim erki yaşlılardan gençlere geçiyor. Toplumlar, geçmişin anılarını değil geleceğin hayallerini…
Sezai Babakuş 10.10.2010 Yalnızlığın şarkısı hükmeder bize. Kafkasya’nın birliği, Kafkas halklarının birlikteliği diye yola çıkıp yirmi yılda iflas etmemiz ve gele gele Adige-Abaza-Ubih birliğini bile çok görecek hale gelmemiz bundandır.…
Sezai Babakuş 30.09.2010 30 Eylül Abhazya’nın ve tüm Kuzey Kafkasya’nın zafer günü. Abhazya halkı, kardeş Kafkas halklarının desteğiyle Gürcistan’a karşı verdiği özgürlük savaşını 30 Eylül 1993’de kazandı. 18 yıl önceki…
Sezai Babakuş 24.09.2010 Biliyorum, bu başlık altındaki yazı epey uzadı. Yine de, kimi okuyucuların merakına binaen son bölümü yazmakla yükümlüyüm. Sıkılanlar pas geçsin, alınmam... Bir önceki bölümde Hasdal maceralarını anlatmış,…
Sezai Babakuş 17.09.2010 Anayasa değişikliği referandumundan iki gün önce, 10 Eylül tarihli yazımda vicdani ret hakkımı kullanacağımı belirtmiştim. Bundan kastım ‘evet’, ‘hayır’ ve ‘boykot’ üçgeni dışında kalmaktı. Yani, sandığa gidecek,…
Sezai Babakuş 10.09.2010 Anayasa değişikliği referandumu öğle bir ayrışma yarattı ki, kırk yıllık yol arkadaşlıkları ve dostluklar ‘evet’ ya da ‘hayır’ın baskısı altında paspas oluverdi. Saflaşma toplumun tüm kesimlerini olduğu…
Sezai Babakuş 01.09.2010 Ey sen, öteki kimlik!.. Aynı bedeni, aynı aklı-yüreği ve aynı ruhu paylaştığım rakibim!.. Yıllardır birbirimizle savaştık, çatıştık, didiştik. Bazen şartlar senden yana oldu üstünlük kurdun, bazen şans…
Sezai Babakuş 16.08.2010 Bir önceki yazımı, 12 Eylül askeri darbesinin ardından başlayan kaç-kovala serüveni sonunda 2 Şubat (1981) akşamı derdest edildiğimi belirtmiş, Hasdal-Harbiye-Gayrettepe-Selimiye hattında sürecek 4,5 aylık bir mahpusluğa yol…
Sezai Babakuş 16.08.2010 Bu yılın yazı fazla geldi. Sıcağın nemle katmerlenen yıldırıcı şiddeti, ayarı kaçmış bir saunada mahsur kalmışlık duygusu veriyor. Bedenimi pörsüten, aklımı eriten, bakışımı bulanıklayan bu uğursuz havaya…
Sezai Babakuş 11.08.2010 Toplumsal hafızamız kıttır ya, otuz yıl önce üzerimizden silindir gibi geçen 12 Eylül’ü bile hükümet zoruyla hatırlıyoruz. Gündemdeki referandum, hiç değilse bu işe yaradı. Yaşı, aklı ve…
Sezai Babakuş 30.07.2010 Sevgili dostum, muhterem büyüğüm Necdet Hatam. Nicedir Maykop’tan esip gürlersin, diyasporada demirlemiş halimize. Sorgularsın, azarlarsın dönüş yolunu tutmayan bizleri. Yurtseverliğimizi imtihan edersin yüksek perdeden. Kızarsın bize, öfkelenirsin.…
Sezai Babakuş 19.07.2010 Dünyanın neresinde olursak olalım mutlaka bir Amerikan şeyi değer, dokunur bize. Bu şey bazen küçüktür gündelik yaşamımıza değer; bir paket cıgara ya da bir şişe cola olur…
Sezai Babakuş 09.07.2010 Geçen haftaki yazımızda (Gunda Demiröz’ün açık mektubundan hareketle) Abhazya’daki -ve diğer Kafkasya cumhuriyetlerindeki- kara düzene değinmiştik. Abhazya’daki gazetelerde de yayınlanan mektup kısa sürede olumlu etki yarattı; Abhazya…
Sezai Babakuş 24.06.2010 Gunda Demiröz’ün Abhazya Cumhuriyeti Geriye Dönüş Devlet Komitesi Başkanı Anzor Mukba’ya açık mektubu, Abhazya’da artık mızrağın çuvala sığmadığını ortaya koyuyor. Gunda, çeşitli internet mecralarında yayınlanan mektubunda, (rahmetli)…
Sezai Babakuş 15.06.2010 27-30 Mayıs (2010) tarihlerinde Roma’da UNPO’nun genel kurulu vardı, bizi yakinen ilgilendiren bir toplantı. Nedir UNPO? İngilizce'siyle The Unrepresented Nations and Peoples Organization, Türkçe'siyle Temsil Edilmeyen Milletler…
Sezai Babakuş 10.06.2010 İster beğenin-destekleyin, ister kızın-kaygılanın, son dönemde Türkiye’nin dış politikası (diplomasisi) kabına sığmaz oldu. Komşularla sıfır ihtilaf sloganıyla atılan adımlar, karşılıklı vize kaldırmalar, Kuzey Irak Kürt Özerk Yönetimi…
Sezai Babakuş 28.05.2010 Bu yılki 21 Mayıs, öncesinde estirilen fırtınalara rağmen sürprizi olmayan etkinliklerle anıldı. Gürcistan’ın ‘Çerkes soykırımını tanıyacağı’ hayalini kuranlar, boş bir Amerikan rüyası peşinde olduklarını gördüler. Rusya düşmanlığına…
Sezai Babakuş 18.05.2010 21 Mayıs toplumsal unutkanlığa meydan okuma günüdür. İşaret fişeğidir. 21 Mayıs’a tutunarak geçmişimizi hatırlayabiliriz. Donan hafızamızı çözebiliriz. Kimliğimizi ve varlığımızı onurlandırabiliriz. Ve aynaya baktığımızda boş bir hüzün…
Sezai Babakuş 13.05.2010 Rusya Devlet Başkanı Medvedev’in Türkiye ziyareti, iç politikadaki Baykal sansasyonu nedeniyle biraz gölgede kaldı. İki ülke arasında birçok alanı kapsayan anlaşmalar yapıldı, stratejik işbirliğinin geliştirilmesi yönünde önemli…
Sezai Babakuş 28.04.2010 1 Mayıs... Yılbaşını saymazsak, dünyanın tüm ülkelerinde ve tüm halklarında ortak kutlamayı hakeden tek gün. İşçi sınıfının dayanışma günü. Emeğe saygı günü. Barış ve demokrasi için mücadele…
Sezai Babakuş 22.04.2010 Genel kanı, internet’in yeni bir aydınlanma çağı başlattığıdır. Buna dijital devrim diyenler de var. En sevdiğim tanım ise muhafazakar toplum bilimcilerin kullandığı ‘anarşinin altın çağı’dır. Zira dijital…
Sezai Babakuş 13.04.2010 Geleceği kazanmak için 500 cesur insan arıyoruz. Abhaz-Abazin, Adige, Wubıh, 500 ‘Çılgın Çerkes’… 20 Mayıs 2011 sabahı “Dönüş” adlı gemiyle yola çıkarak 21 Mayıs sabahı güneşi Sohum’da…
Sezai Babakuş 06.04.2010 Neredeyse yirmi yıldır bir fotoğraf dolaşır benimle, siyah-beyaz bir sadakatla nereye gitsem peşimde. Bıkmadan, bıktırmadan... Biraz boynu büküktür. Çocuksu, masum bir yüz. Sanki bir tutam sitem serpmiş…
Sezai Babakuş 29.03.2010 Mayıs ayı, büyük kurgu (doğa) ile ters düştüğümüz aydır. Doğa için meydan okuyuştur, uyanıştır, direniştir, yenileniştir. Bizim için ise yeniliştir, sürgündür, hazandır. Mayıs paradokstur. Doğanın coşkusunu kıskanacak…
Sezai Babakuş 12.03.2010 Son sözü başta söyleyelim: Washington-Tiflis ittifakının yeni oyunlarına gelmeyelim! Son günlerde Tiflis, Amerikalı danışmanların (kimimiz onları sivil toplumcu sanıyor) akılhocalığında yeni bir siyasi oyun peşinde; 1864 Sürgünü’nü…
Sezai Babakuş 12.03.2010 4 Mart (2010) sabahı, Vladislav G. Ardzınba’nın öldüğü haberi ile uyandığımda güçlü bir zembereğin harekete geçirdiği mekanik gibi giyindim, dışarı çıktım, Anadoluhisarı’nın Göksu-Küçüksu derelerinin Boğaz’a ulaştığı yayda…
Sezai Babakuş 04.03.2010 1990’da acemi bir parlamento başkanıydı, kritik süreçlerde sınav verdi; halkının kaderine hükmetti ve ülkesini bağımsızlığa taşıyan “gerçek” bir kahraman oldu... Hiç kuşku yok ki, Abhazya bugünlere, Vladislav…
Sezai Babakuş 26.02.2010 CC’deki ilk yazımın Adige-Abhaz toplumunun özgün gündemiyle ilgili olmasını isterdim; Kafkasya’da olup bitenleri, diaspora-anavatan ilişkilerini, dönüş, kimlik, örgütlenme vb. yakıcı konuları tartışmayı… Ama ne mümkün. Her geçen…
SHOQUL İlhan Aydemir 13.03.2010 Adigelerin kendilerine yurt edindikleri yer; kavimler kapısı diye anılan ve dünya insanlarının geçiş alanı olması onları tarihin her döneminde savaştan ve gelip geçen halkların talanından etkilenmelerinden…
SHOQUL İlhan Aydemir 17.02.2010 Adige dilinde güzel bir atasözü var: Güçlüler dünyanın üzerinde, güçsüzler mi, dünya da onların üzerinde. (Къулер дунейм тетщ мыкъулем дунейр къытетщ.) Toz dumana karışarak yeryüzünde tepişilirken…
SHOQUL İlhan Aydemir 16.02.2010 Dilimizde çok güzel bir atasözü var; ‘’evinde mıramısa yoğuramayan komşuya şıps pasta yoğurmaya gider’’ diye. Bizler de aynı şekilde kişilerin bireysel görevlerimizi unutur genellikle bizim yapmadığımızı…
SHOQUL İlhan Aydemir 24.06.2008 Bilhassa Adige insanlarının övünç kaynağı olarak daima kendilerine bir paye çıkardıkları, başlarını hep dik tutmalarına dayanak olarak gördükleri, gerçekte bu güzel kültür nedir, ‘’ne değildir’’i burada…
SHOQUL İlhan Aydemir 22.04.2008 Adige dilini öğrenip konuşabilmenin ilk şartı sesleri iyi tanımak, iyi telaffuz etmek ve onları yazabilmek olarak ifade edilebilir. Adige dilinin bir ses dili olması itibariyle en…
SHOQUL İlhan Aydemir 01.07.2006 Bundan önce kıstaslarımız olmalı başlığı ile bir şeyler karalamıştım. Sanırım okuyanı da olmadı ki, şöyle veya böyle herhangi bir eleştiri almadı. Bu duruma ziyadesiyle üzüldüm. Doğrusunu…
SHOQUL İlhan Aydemir 17 .02.2009 Adigelerin kendilerine yurt edindikleri yer; kavimler kapısı diye anılan ve dünya insanlarının geçiş alanı olması onları tarihin her döneminde savaştan ve gelip geçen halkların talanından…
TLETSERUK Nahit Serbes 06.04.2016 Neden türlü imkânlara sahip eğitimli insanların bazıları başarılı olamaz? Çünkü, bazı insanlar kendilerine verilen imkân ve yetenekleri sürekli geliştirmeye odaklıdırlar. Bu insanlar hayatı bir “öğrenme”, “büyüme”,…
TLETSERUK Nahit Serbes 19.03.2016 Neden bazı insanlar, hiç tanımadıkları bir çevreye girdiklerinde bile herkesin dikkatini çekerler? İlk kez gördüğümüz insanlar hakkında karar verirken, onların ne kadar güçlü olduklarına ve bu…
TLETSERUK Nahit Serbes 25.02.2016 İnsan hayat yolculuğunda türlü zorluklar ve engellerle ilerlerken, kendi karakterini de oluşturur. Karakterini oluştururken, dener, yanılır, acı çeker ama sonunda isterse iyi bir karakter sahibi olabilir.…
TLETSERUK Nahit Serbes 01.02.2016 Çerkesya tarihi ile yakın bağlantısı olan “L’aque (Tlako) (1)” dünyada benzeri az, soylar arasında ve yemin ile girilen, korunmaya dayalı bir örgütlenme şeklidir. Bu kuruluşun yardımlaşma…
TLETSERUK Nahit Serbes 19.11.2015 Hayatta her an engellerle karşılaşırız. Aradığımız kişi telefonu açmayabilir, çok çalıştığımız bir sınavı geçemeyebiliriz, en çok hak eden biz olsak da terfi alamayabiliriz. İstediğimiz arabaya paramız…
TLETSERUK Nahit Serbes 06.04.2015 Maykop Taşı ve Turçaninov’un “Antik Yazıların Deşifresi” adlı kitabı ile ilgili olarak Adigey Ulusal Müze Müdürü Abreg Almir’le konuştum. Ayrıca konuyla ilgili olarak, dünyanın önde gelen…
TLETSERUK Nahit Serbes 29.09.2014 Xabze geçmişte Çerkeslerin atla olan ilişkilerini kurallara bağladı ama günümüzde ata sahip olmak lüks bir hobiye dönüştü. Trafik kuralları da günümüzün en önem verilen meselelerinden biri…
TLETSERUK Nahit Serbes 05.05.2014 Xabze öğretileri, kişinin sağlıklı bir ruhsal yapıya sahip olabilmesi için doğal çevre kadar, sosyal çevrenin de etkisi olduğunu söyler. Sosyal çevrenin ana unsurunu teşkil eden insan…
TLETSERUK Nahit Serbes 07.03.2014 Bu güne kadar öğrendiğim yazılı olmayan bir kısım gelenek, örf ve adetlerimizi de içeren bazı bilgileri sizlerle paylaşmak istiyorum. Yeryüzündeki toplulukların ortak özelliği o topluluklarda düzeni…
TLETSERUK Nahit Serbes 03.02.2014 İnsan toplumunun yeryüzündeki en eski kurumu olan aileler, tarih boyunca güçlü liderler çıkartmışlardır. Çerkes aile yaşantısında; sağlıklı, güçlü bireyler yetiştirmek için, anne ve babanın rolü çok…
TLETSERUK Nahit Serbes 19.01.2014 Bilginin ve görgünün en büyük araç olduğu çağımızda, Xabze üzerine her türlü enformasyonu paylaşmalıyız. İnsanlık tarihi boyunca en büyük mücadele insanların kendi nefisleriyle olan amansız kavgasıdır.…
TLETSERUK Nahit Serbes 25.12.2013 Çerkeslerin özel işaretleri olduğu, bu yolla gizlice sinyalleşerek birbirlerini tanıdıkları söylentisi, harici âlemde hayli yaygındır, böyle bir şeyin söz konusu olmadığını dilimiz döndüğünce anlatmaya çalışmışızdır. Ama…
TLETSERUK Nahit Serbes 26.10.2013 Kabardey-Balkar Cumhuriyet Üniversitesi Yönetimi, üniversitenin 70. Kuruluş Yıldönümü münasebeti ile düzenlenecek olan etkinliklere, diasporadan Nalçik’e gelip üniversitede okumuş olan kişileri, ailelerini ve üniversitenin yurt dışındaki dostlarını…
TLETSERUK Nahit Serbes 26.10.2013 Hediye kelimesi genel olarak insanlar arasında sevgi ve dostluk nişanesi uyarınca, karşılıksız olarak verilen bir obje anlamını taşımaktadır. Modern dünyamızın kültürü gibi gözüken hediye alıp-verme geleneğinin…
TLETSERUK Nahit Serbes 20.08.2013 Çerkeslerin arzusu, kendilerini daha yakından tanımanızdır. Komşularınız arasında ya da iş çevrenizde onlara rastlamış, konuşmuş, görmüş ya da başka bir yerde onlarla karşılaşmış olabilirsiniz. Çerkesler birçok…
TLETSERUK Nahit Serbes 27.06.2013 Felsefi bir konu ama basite indirgersek, Çerkes'im diyen bir kişinin, Çerkes ismini her durumda taşıyabilecek olgunlukta ve yetkinlikte olması gereklidir. Affınıza sığınarak şunu ifade etmek isterim…
TLETSERUK Nahit Serbes 23.06.2013 Thamade diye telaffuz edilen bu kelimenin anlamını iyi bilen kişi azdır. Aslında Çerkesce olan bu unvan Çerkesliğin çok önemli bir figürüdür. Tüm Rusya ve Kafkasya coğrafyasında…
TLETSERUK Nahit Serbes 12.06.2013 Eski Yunanlılar bütün savaşçıları kadın olan bir ülkeden bahsederler. O ülkede yaşayan kadınlara da "Amazon" derler. Amazonların gerçekten yaşadıklarına dair bazı dayanak noktaları da var. MÖ…